ด้านการผลิต สามารถนำไปใช้เป็นเกณฑ์ปฏิบัติในการผลิต ทั้งมาตรฐานระบบการผลิตที่อธิบายข้อกำหนดและคำแนะนำการปฏิบัติที่ดีในการผลิตหรือมาตรฐานสินค้าที่จะช่วยให้ผู้ผลิตปรับปรุงคุณภาพ รวมทั้งจัดชั้นคุณภาพของผลผลิตและสินค้าเกษตรได้อย่างเหมาะสมเป็นเกณฑ์เดียวกันทั้งประเทศและสอดคล้องกับเกณฑ์สากลด้วย ด้านการค้า จะช่วยให้เกิดมาตรฐานกลางของประเทศที่ผู้ซื้อผู้ขายสามารถนำไปใช้อ้างอิงได้ ทำให้เกิดความเป็นธรรมทางการค้า ในขณะที่ผู้ผลิตมีเกณฑ์ที่จะผลิตสินค้าให้ตรงกับความต้องการของผู้ซื้อ ด้านการเจรจาระหว่างประเทศ การมีมาตรฐานของประเทศจะช่วยสนับสนุนการเจรจาระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการทำความตกลงยอมรับความเท่าเทียมกันระหว่างประเทศไทยกับคู่ค้า ด้านระบบการตรวจรับรอง ตามยุทธศาสตร์ความปลอดภัยด้านอาหารของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้กำหนดเป้าหมายการขึ้นทะเบียนและตรวจรับรองฟาร์มทั้งด้านพืช ประมง และปศุสัตว์ เพื่อนำฟาร์มเกษตรกรเข้าสู่ระบบมาตรฐาน โดยใช้มาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) เป็นเกณฑ์ในการตรวจรับรองและตรวจรับรองโรงงานแปรรูปส่งออก (GMP,HACCP)
กุ้งก้ามกราม มี 3 ลักษณะด้วยกัน ได้แก่
1. กุ้งเพศผู้มี 2 แบบ กุ้งก้ามทองและกุ้งก้ามลาก
2. กุ้งเพศเมียมี 3 แบบ กุ้งไข่ ซึ่งมี 2 แบบ ได้แก่ กุ้งไข่แดงและกุ้งไข่ดำ กุ้งโป่ง และกุ้งแก้ว หรือกุ้งหัวแก้ว
3. กุ้งนิ่ม ข้อกำหนดด้านคุณภาพ
1. คุณภาพทั่วไปของกุ้งที่ยอมรับได้ จากการตรวจสอบโดยการตรวจพินิจ และการดมกลิ่นเป็นดังนี้
- เป็นกุ้งสดทั้งตัว มีเปลือกหุ้มส่วนหัว ลำตัว และหางครบ
- ไม่มีตำหนิที่เห็นได้ชัด
- สะอาดปลอดจากพยาธิ และไม่มีลักษณะที่แสดงอาการของโรค
- ไม่มีกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ ผิดธรรมชาติของกุ้งสด
- ไม่มีสิ่งแปลกปลอม จากการปฏิบัติที่ไม่ถูกสุขลักษณะ
- ไม่มีลักษณะเป็นกุ้งจิ๊กโก๋
2. การแบ่งชั้นคุณภาพ กำหนดไว้ 2 ชั้น คุณภาพคือ กุ้งชั้นพิเศษและกุ้งชั้นหนึ่ง ตามความสดและลักษณะปรากฏ โดยพิจารณาจากสีเนื้อ เนื้อเหยี่อบริเวณคอเหงือก เปลือก หุ้มลำตัว และจากกลิ่นของกุ้ง ซึ่งทั้ง 2 ชั้นคุณภาพนี้ต้องผ่านเกณฑ์คุณภาพทั่วไปของกุ้งที่ยอมรับได้ และเพิ่มเกณฑ์ที่สำคัญ ได้แก่ ลำตัวและเปลือกหุ้มลำตัว กุ้งชั้นพิเศษ ลำตัวต้องมีสีธรรมชาติตามสภาพแวดล้อม ส่วนหัวและลำตัวติดแน่นเปลือกสมบูรณ์ติดแน่นสดใส เป็นมัน เนื้อแน่น ใส เหงือกสะอาด ในขณะที่กุ้งชั้นหนึ่ง เปลือกเริ่มไม่สดใส ไม่เป็นมัน แต่เนื้อยังคงแน่น กลิ่น กุ้งชั้นพิเศษต้องมีกลิ่นกุ้งสดตามธรรมชาติ และไม่พบกลิ่นผิดปกติใดๆสำหรับกุ้งชั้นหนึ่ง อนุญาตให้มีกลิ่นคาวได้เล็กน้อย
มี 2 วิธี
1.การอบด้วยความร้อน (Heat Treatment) คือ การนำวัตถุดิบไม้ที่ประกอบเป็นบรรจุภัณฑ์มาอบด้วยความร้อนจนแกนกลางของไม้ได้รับความร้อนไม่น้อยกว่า 56 องศาเซลเซียส เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 30 นาที หากเป็นการอบแห้ง (Kin-Drying : KD) หรือการอัดน้ำยาด้วยแรงอัด (Chemical Pressure Impregnation : CPI) ก็ต้องได้รับความร้อนและใช้เวลาในระดับเดียวกันกับการอบด้วยความร้อน
2.การรมด้วยเมทิลโบรไมด์ (Methyl Bromide Fumigation) คือ การนำวัตถุดิบไม้ที่จะประกอบเป็นบรรจุภัณฑ์มารมด้วยสารเมทิลโบรไมด์ตามอุณหภูมิ อัตรา เวลาและความเข้มข้นที่กำหนด ซึ่งเดิมกำหนดอุณหภูมิต่ำสุดไม่น้อยกว่า 10 องศาเซลเซียส และระยะเวลารมไม่น้อยกว่า 16 ชั่วโมง แต่ได้มีการแก้ไขใหม่ในปี 2549 โดยเพิ่มระยะเวลารมเป็นไม่น้อยกว่า 24 ชั่วโมง (และการตรวจสอบความเข้มข้นของสารเมทิลโบรไมด์ต้องทำอย่างน้อย 3 ครั้งที่ระยะเวลา 2,4 และ 24 ชั่วโมง)
คือ วัสดุบรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากไม้แปรรูปที่ผ่านกระบวนการจนไม่มีความเสี่ยงที่ศัตรูพืชจะติดไป เช่น ไม้อัด ไม้เคลือบน้ำยา
ขณะนี้ต้องขึ้นทะเบียนผู้ผลิตวัสดุบรรจุภัณฑ์ไม้เพื่อการส่งออกที่สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร กรมวิชาการเกษตร โทรศัพท์ 02-940-6466 โทรสาร 02-579-4129
เนื่องจากเอกสารฉบับนี้อ้างอิงมาจาก ISPM No.15 (2002) Guidelines for regulating wood packaging material in international trade เนื้อหาส่วนใหญ่มีความใกล้เคียงกัน
มาตรฐานฯ ฉบับนี้ ประกอบด้วย 3 ข้อหลักใหญ่ๆ ดังนี้
1. ขอบข่าย ครอบคลุมถึง การจัดหาวัตถุดิบ การจัดเตรียม กระบวนการผลิต การบรรจุ การเก็บรักษา การนำเสนอและการจัดจำหน่าย การรักษาความปลอดภัยของอาหาร และเครื่องหมายและฉลาก และการที่จะได้การรับรองจะต้องเป็นไปตามข้อกำหนดของศาสนบัญญัติ โดยองค์กรศาสนาให้การรับรองฯ ทั้งนี้ การตีความของศาสนาอาจมีบางส่วนที่แตกต่างกัน ความแตกต่างที่เกิดขึ้นควรมีข้อตกลงระหว่างประเทศผู้ส่งออกและประเทศผู้นำเข้าของทั้งสองประเทศ เป็นต้น
2. นิยาม โดยจะมีคำอธิบายของความหมายที่ใช้ในมาตรฐานฯ เช่นว่า ฮาลาล หมายถึงอะไร นญิส คืออะไร เป็นต้น เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจในรายละเอียดมากขึ้น
3. เกณฑ์กำหนดสำหรับการใช้ฮาลาล ประกอบด้วย รายชื่อของอาหารที่ไม่อนุญาตตามศาสนบัญญัติอิสลาม ข้อปฏิบัติของการเชือดสัตว์ การจัดเตรียมการผลิต การขนส่ง และการเก็บรักษา การชำระล้างนญิส สุขลักษณะอาหารบรรจุภัณฑ์และการบรรจุ เครื่องหมายและฉลาก ซึ่งได้อธิบายไว้อย่างละเอียดแล้วในมาตรฐานฯ ฉบับนี้
มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) ย่อมาจากคำว่า Sanitary and Phytosanitary Measures เป็นมาตรการที่ใช้ในการจำกัดการนำเข้าสินค้าเกษตรเป็นสำคัญ ด้วยเหตุผลทางสุขอนามัยเพื่อปกป้องชีวิตและสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ และพืช ทั้งนี้การกำหนดระดับความปลอดภัยและการตรวจสอบมาตรฐานสินค้านำเข้าจะต้องสอดคล้องกับมาตรฐานระหว่างประเทศและตั้งอยู่บนพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
ICPM ย่อมาจาก Interim Commission on Phytosanitary Measures หมายถึง คณะกรรมการธิการวิสามัญว่าด้วยมาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช
14 มาตรา และ 3 ภาคผนวก
1.)องค์การมาตรฐานอาหารระหว่างประเทศ (Codex)
2.)องค์การโลกระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ (OIE)
3.)องค์การอารักขาพืชระหว่างประเทศ (IPPC)
ความตกลง SPS กำหนดให้ประเทศสมาชิก WTO ปรับมาตรการด้านสุขอนามัยพืชให้สอดคล้องกับมาตรการที่กำหนดโดย IPPC และใช้มาตรฐานของ IPPC เป็นมาตรฐานอ้างอิงกรณีเกิดข้อพิพาทในการค้าระหว่างประเทศ
IPPC ฉบับแก้ไขปรับปรุงปี 1997 มีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2548 และในปัจจุบันมีประเทศภาคีรวม 138 ประเทศ รวมทั้งประเทศไทย
สาระสำคัญภายใต้กรอบ IPPC คือ การดำเนินมาตรการเพื่อป้องกันศัตรูพืช (โรค แมลง และวัชพืช) จากประเทศหนึ่งมิให้เข้าแพร่ระบาดก่อความเสียหายต่อพืชปลูก รวมทั้งพืชในสภาพแวดล้อมของอีกประเทศหนึ่ง ทั้งนี้ครอบคลุมถึงการควบคุมวัสดุต่างๆที่มีโอกาสเป็นพาหะขอศัตรูพืชด้วย เช่น ดิน ภาชนะบรรจุ ตู้เก็บ และขนถ่ายสินค้า เป็นต้น
ในปัจจุบัน IPPC ได้ประกาศใช้ ISPMs จำนวน 29 ฉบับ ทุกฉบับมีความเกี่ยวข้อง กับ การนำเข้า-ส่งออก สินค้าเกษตรของประเทศไทย โดยเฉพาะ ISPM No.15(2002)Guidelines for regulating wood packaging material in international trade ซึ่งมีผลกระทบต่อการขนส่งระหว่างประเทศ มกอช.จึงได้จัดทำมาตรฐานฯเรื่อง ข้อกำหนด สำหรับวัสดุบรรจุภัณฑ์ไม้เพื่อการส่งออก เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับการส่งออก นอกจากนั้นได้นำ ISPM No.(1997)Guilines for surveillance มาจัดทำเป็นมาตรฐานฉบับภาษาไทย โดยใช้ชื่อว่า แนวทางการเฝ้าระวัง เพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องนำไปปฏิบัติได้ตรงกับความหมายของต้นฉบับ
ปัจจุบันมี 2 เรื่อง คือ
1.) มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ : การปฏิบัติที่ดีในการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ เล่ม 1 : ข้อกำหนดทั่วไป การปฏิบัติที่ดีฉบับนี้มีเนื้อหาครอบคลุมการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำที่เป็นอาหาร ตั้งแต่การจับ การดูแลรักษา การผลิต การเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ การขนส่ง และการนำออกจำหน่าย และให้ใช้ร่วมกับการปฏิบัติที่ดีในการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ ในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้าแต่ละชนิด
2.) มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ : การปฏิบัติที่ดีในการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำเล่ม 2 : การผลิตปลาสด ปลาแล่เยือกแข็ง และเนื้อปลาบดการผลิตซูริมิเยือกแข็ง การปฏิบัติที่ดีฉบับนี้มีเนื้อหาครอบคลุมข้อแนะนำทางเทคนิค ในการผลิตปลาสด ปลาแล่เยือกแข็ง และเนื้อปลาบด การผลิตซูริมิเยือกแข็ง และใช้ร่วมกับการปฏิบัติที่ดีในการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ เล่ม 1 ข้อกำหนดทั่วไป
OIE ย่อมาจาก The Office International des Epizooties องค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ
คือ การกำหนดมาตรฐานที่สร้างความมั่นใจระหว่างประเทศ เพื่อคุ้มครองสุขอนามัยเศรษฐกิจของผู้บริโภค และเกิดความเป็นธรรมทางการค้า มาตรฐานที่จัดทำขึ้นตั้งอยู่บนหลักการทางวิทยาศาสตร์ โดยมีการใช้หลักการวิเคราะห์ความเสี่ยง และการควบคุมขบวนการผลิต
Codex เป็นคำที่ใช้เรียก Codex Alimentarius ซึ่งมาจากภาษาลาติน หมายถึง Food Code
เพื่อปกป้องคุ้มครองสุขภาพอนามัยของผู้บริโภค และเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมในด้านการค้าระหว่างประเทศ
1. ผลิตภัณฑ์ผักและผลไม้
2. ไขมันและน้ำมัน
3. ผักและผลไม้สด
4. น้ำแร่
5. ผลิตภัณฑ์จากโกโก้และช็อกโกแลต
6. ปลาและผลิตภัณฑ์
7. น้ำตาล
8. นมและผลิตภัณฑ์
9. เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์ปีก
10. ธัญพืช
11. โปรตีนจากพืช
12. ซุป
13. อาหารที่ได้จากการดัดแปรพันธุกรรม
14. อาหารสัตว์
15. น้ำผักและผลไม้
เว็บไซต์ : www.codexalimentarius.net
ย่อมาจาก Executive Committee หมายถึง คณะกรรมาธิการบริหารของ CODEX
CAC ย่อมาจาก Codex Alimentarius Commission หมายถึง คณะกรรมาธิการโครงการมาตรฐานอาหาร FAO/WHO หรือ Codex
CODEX คือโครงการมาตรฐานของ FAO/WHO ซึ่งไทยเป็นสมาชิกอยู่
มีสมาชิก 169 ประเทศรวมทั้งประเทศไทย
FFV : Codex Committee on Fresh Fruits and Vegetables คณะกรรมการ Codex สาขาผักและผลไม้สด
FO : Codex Committee on Fats and Oils คณะกรรมการ Codex สาขาไขมันและน้ำมันบริโภค
FAC : Codex Committee on Food Additives and Contaminants คณะกรรมการ Codex สาขาวัตถุเจือปนอาหารและสารปนเปื้อนในอาหาร
MAS : Codex Committee on Methods of Analysis and Sampling คณะกรรมการ Codex สาขาวิธีวิเคราะห์และชักตัวอย่าง
NFSDU : Codex Committee on Nutrition and Foods for Special Dietary Uses คณะกรรมการ Codex สาขาโภชนาการและอาหารมีวัตถุประสงค์พิเศษ
MH : Codex Committee on Meat Hygiene คณะกรรมการ Codex สาขาสุขลักษณะเนื้อ
MMP : Codex Committee on Milk and Milk Products คณะกรรมการ Codex สาขานมและผลิตภัณฑ์นม
RVDF : Codex Committee on Residues of Veterinary Drugs in Foods คณะกรรมการ Codex สาขาสารตกค้างจากยาสัตว์ในอาหาร
มีการกำหนดเลขตามที่คิดไว้แต่ว่าเลขที่เว้นไว้คือตัวที่ยังไม่ได้กำหนดดังนั้นจึงยังไม่ปิดท้ายเพราะถ้ามีข้อมูลใหม่จะได้เพิ่มเติมได้
เครื่องหมายรับรองสินค้าสามารถแสดงที่ฉลาก สิ่งบรรจุ หีบห่อ สิ่งห่อหุ้ม สิ่งผูกมัดหรือบนตัวสินค้า ส่วนเครื่องหมายรับรองระบบ ทั้งการรับรองระบบการผลิตระดับฟาร์ม และการรับรองระบบการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรมให้แสดงบนเอกสารการรับรอง ประกาศนียบัตร เอกสารการโฆษณาเผยแพร่ โดยไม่แสดงที่ตัวสินค้า
ตัว Q ที่ติดในสินค้าอาหารจะมีคำว่า สินค้าคุณภาพ ส่วนสินค้าที่ไม่ใช่อาหาร เช่น ปัจจัยการผลิตจะไม่มีสินค้าคุณภาพ
สามารถติดตัว Q ที่สินค้าดังกล่าวข้างต้นได้ เพื่อแสดงว่าสินค้าเหล่านี้เป็นไปตามมาตรฐานที่ได้กำหนดไว้
การที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จะอนุญาตให้ผู้ผลิตสินค้าเกษตรและอาหารแสดงเครื่องหมาย “Q” ได้นั้น ผู้ผลิตต้องผ่านการตรวจสอบและรับรองตามมาตรฐานที่กระทรวงเกษตรฯกำหนด ทั้งนี้ผู้ผลิตจะต้องผ่านเกณฑ์มาตรฐานครบทั้ง 2 ด้าน คือ มาตรฐานระบบการผลิตและมาตรฐานสินค้า มาตรฐานระบบการผลิต หมายถึง มาตรฐานที่กำหนดรายละเอียดการปฏิบัติที่จำเป็น ที่จะทำให้ได้ผลิตผลหรือผลิตภัณฑ์อาหารที่ปลอดภัย โดยกำหนดทั้งมาตรฐานเกณฑ์การปฏิบัติระดับฟาร์มและมาตรฐานเกณฑ์การปฏิบัติระดับโรงงาน ขึ้นอยู่กับว่าสินค้าอาหารที่จำหน่ายสู่ผู้บริโภคมาจากฟาร์มโดยตรง หรือผ่านโรงงานแปรรูปด้วย ซึ่งฟาร์มในที่นี้จะครอบคลุมการเพาะปลูกพืชผัก ผลไม้ ฟาร์มเลี้ยงปศุสัตว์ หรือฟาร์มเลี้ยงสัตว์น้ำ โดยเจ้าหน้าที่จากกระทรวงเกษตรฯ จะตรวจสอบระบบการผลิตมาตรฐานนที่กำหนด และนอกจากนี้ผลิตผลและผลิตภัณฑ์ที่ได้จากผู้ผลิตที่ได้มาตรฐานแล้ว ยังต้องถูกสุ่มตรวจว่าผ่านตามมาตรฐานสินค้าหรือไม่ โดยมาตรฐานสินค้าจะเป็นมาตรฐานที่กำหนดคุณลักษณะด้านความปลอดภัยและคุณภาพที่สำคัญของสินค้าอาหารแต่ละชนิด ซึ่งการใช้มาตรฐานทั้ง 2 ด้าน ประกอบกันเพื่อให้เกิดความมั่นใจว่าผู้ผลิตอาหารมีความสามารถในการผลิตอาหารให้ปลอดภัยแก่ผู้บริโภคอย่างแท้จริง
เครื่องหมาย Q ใช้เป็นประโยชน์ในการสื่อสารประชาสัมพันธ์ให้ผู้บริโภค ทราบว่า สินค้าเกษตรและอาหาร ที่ได้รับตรวจสอบและการรับรองจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์นั้น ๆ มีความปลอดภัย มีคุณภาพ หรือ เป็นไปตามข้อกำหนดในมาตรฐาน รวมทั้งกระตุ้นให้ผู้ผลิตมีการพัฒนากระบวนการผลิตสินค้าให้มีคุณภาพได้มาตรฐานขึ้น
วิธีการแสดงเครื่องหมาย
1. เครื่องหมายรับรองสินค้า ให้แสดงไว้ที่ฉลาก สิ่งบรรจุ หีบห่อ สิ่งห่อหุ้ม สิ่งผูกมัดหรือบนสินค้า
2. เครื่องหมายรับรองระบบ ทั้งการรับรองระบบการผลิตระดับฟาร์ม และการรับรองระบบการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรม ให้แสดงบนเอกสารการรับรองประกาศนียบัตร เอกสารการโฆษณาเผยแพร่ โดยไม่แสดงที่ตัวสินค้า
3. การแสดงเครื่องหมายรับรองสินค้าที่มีขอบข่ายการรับรองเฉพาะประเภทการรับรอง หรือชนิดสินค้าที่จำเป็นต้องสื่อให้ผู้บริโภคทราบ เช่น การรับรองสินค้าเกษตรอินทรีย์ ให้ระบุข้อความแสดงขอบข่ายการรับรองประกอบการแสดงเครื่องหมาย 4. การแสดงเครื่องหมายให้ปฏิบัติตามกฎหมายประกาศระเบียบที่เกี่ยวข้อง
เครื่องหมายรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารให้การรับรองปัจจัยการผลิต เช่น ปุ๋ย, ระบบในฟาร์ม เช่น GAP พืช ,GAP สัตว์น้ำ ,GAP ฟาร์มปศุสัตว์, ระบบในโรงงาน เช่น GMP HACCP ในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารทั้งด้านผลิตภัณฑ์พืช ผลิตภัณฑ์ประมง และผลิตภัณฑ์สัตว์
การขอตัว Q ของกรมวิชาการเกษตรใช้ระยะเท่าไร ในกรณีที่บุคลากรพร้อม - GAP ของพืชขึ้นอยู่กับฤดูกาลและชนิดของสินค้า ซึ่งต้องรับรองตั้งแต่เริ่มปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว - HACCP ของพืชประมาณ 2-3 เดือน ในกรณีที่ทุกอย่างพร้อม (ตรวจสอบข้อมูลอีกครั้ง) - GMP ของพืชประมาณ 1-2 เดือน ในกรณีที่ทุกอย่างพร้อม (ตรวจสอบข้อมูลอีกครั้ง) การขอตัว Q ของกรมประมงใช้ระยะเวลาเท่าไร ในกรณีที่บุคลากรพร้อม - GAP ของระบบการผลิตด้านสินค้าประมงประมาณ 2 อาทิตย์ (สอบถามจากกรมประมงอีกครั้ง) - GMP/HACCP ของประมงประมาณ 1-2 อาทิตย์ (สอบถามจากกรมประมงอีกครั้ง)
ผู้ประสงค์ขอใช้เครื่องหมายรับรองนี้ จะต้องติดต่อหน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่ให้บริการการตรวจสอบการรับรองตามภารกิจหน้าที่ ดังนี้
1. สินค้าสัตว์น้ำ ติดต่อกรมประมง ขอบข่ายการดำเนินงาน ได้แก่ - การรับรองระบบการเพาะเลี้ยงตามมาตรฐาน COC - การรับรองระบบการเพาะเลี้ยงตามมาตรฐาน GAP -ร ะบบควบคุมการผลิต HACCP
2. สินค้าเนื้อสัตว์ ติดต่อกรมปศุสัตว์ ขอบข่ายการดำเนินงาน ได้แก่ - เนื้อสัตว์อนามัยสามารถติดต่อขอการรับรองได้ที่สำนักพัฒนาระบบและรับรองมาตรฐานสินค้าปศุสัตว์ กรมปศุสัตว์
3. สินค้าผัก ผลไม้ ติดต่อกรมวิชาการเกษตร - ส่วนกลางขอการรับรองได้ที่หน่วยบริการแบบเบ็ดเสร็จ กรมวิชาการเกษตร - ส่วนภูมิภาคขอการรับรอง ได้ที่สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1-เขตที่ 8 (สวพ.1 - 8)
4. ปัจจัยการผลิตทางการเกษตร ติดต่อที่กรมพัฒนาที่ดิน ขอบข่ายการดำเนินงานรับรอง ได้แก่ - ปุ๋ยชีวภาพ (Bio Fertilizers) - ปุ๋ยอินทรีย์ (Organic Fertilizers) - สารปรับปรุงบำรุงดิน (Soil Amendments)
สำหรับสินค้าสัตว์น้ำ ติดต่อกรมประมง, สินค้าเนื้อสัตว์ ติดต่อกรมปศุสัตว์ โดยเนื้อสัตว์อนามัยติดต่อสำนักพัฒนาระบบ กรมปศุสัตว์ ห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวกับเนื้อสัตว์ขอรับการรับรองได้ที่สำนักตรวจสอบคุณภาพ กรมปศุสัตว์, สินค้าผัก ผลไม้ ติดต่อกรมวิชาการเกษตร โดยติดต่อหน่วยที่ใกล้ที่สุด โดยกรุงเทพติดต่อที่หน่วยบริการแบบเบ็ดเสร็จ กรมวิชาการเกษตร ส่วนต่างจังหวัดสามารถติดต่อได้ที่สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1-8
เครื่องหมาย Q คือ เครื่องหมายรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร ซึ่งกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เห็นควรให้มีการใช้เครื่องหมายรับรองให้เป็นเอกลักษณ์เดียว เพื่อรณรงค์และส่งเสริมให้เป็นที่รู้จักแพร่หลาย รวมทั้งให้เกิดความชัดเจนในกระบวนการผลิต โดยการตรวจสอบรับรองแก่เกษตรกร ผู้ผลิต ผู้ประกอบการ และกระตุ้นเตือนใช้รับรองกับสินค้าพืช ปศุสัตว์ และประมง ตลอดกระบวนการ From Farm to Table เพื่อแสดงถึงคุณภาพและความปลอดภัย เพื่อให้สินค้าเกษตรและอาหารของไทย สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างมีศักยภาพ ตามนโยบายที่กำหนดให้ ปี 2547 เป็นปีแห่งความปลอดภัยด้านอาหารหรือ Food Safety Year แบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่ เครื่องหมายรับรองสินค้า, เครื่องหมายรับรองระบบ
เครื่องหมายอาหารปลอดภัยของกระทรวงสาธารณสุขเป็นการรับรองอาหารตั้งแต่สถานที่จัดจำหน่าย (ตลาด) จนถึงมือผู้บริโภคภายในประเทศ ส่วนเครื่องหมายตัว Q ของกระทรวงเกษตรฯ เป็นการรับรองสินค้าตั้งแต่ระบบการผลิตไปจนถึงตลาดซึ่งส่วนใหญ่ให้การรับรองกับสินค้าที่ส่งออกต่างประเทศ
สินค้าที่มีเครื่องหมาย Q เป็นสินค้าที่ผ่านขั้นตอนการตรวจสอบ ดูแล และรับรองความปลอดภัย เข่น ถ้าเป็นสินค้าประเภทพืช ผัก ผลไม้ หรือธัญพืชต่างๆ จะผ่านการตรวจสอบรับรองความปลอดภัย ตั้งแต่การผลิตขั้นต้น เช่น เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ยสารเคมี การผลิตในแปลงจะต้องเป็นระบบเกษตรดีที่เหมาะสม หรือเรียกว่า GAP จนถึงการผลิตในโรงงานและการขนส่ง บรรจุภัณฑ์ หากเป็นสินค้าปศุสัตว์ จะได้รับการดูแลตั้งแต่การคัดเลือกพันธุ์สัตว์ อาหารสัตว์ การใช้ยารักษาสัตว์ ต้องขึ้นทะเบียนรับรองฟาร์มตามมาตรฐาน GAP การตรวจสอบรับรองกระบวนการผลิตในโรงงานและโรงฆ่าสัตว์และขั้นตอนการจัดส่งถึงผู้บริโภค ทุกขั้นตอนล้วนมีความสำคัญและได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ
Q หมายถึง Quality (คุณภาพ) สีเขียว หมายถึง สินค้าเกษตร สรุปโดยรวม ตัว Q หมายถึง คุณภาพของสินค้าเกษตร
Q ของทั้งสองกระทรวง หมายถึง Quality เช่นเดียวกัน แต่ขอบข่ายการใช้ต่างกัน Q ของกระทรวงเกษตรฯ รับรองผู้ผลิตระดับฟาร์มหรือโรงงาน คือ ใช้ในการรับรองระบบการผลิต หรือใช้ในการรับรองสินค้า (Product Certification) Q ของกระทรวงสาธารณสุข ใช้รับรองสถานที่ผลิต ร้านอาหาร ณ จุดจำหน่าย
Q ของกระทรวงสาธารณสุขให้กับสถานที่ผลิต ณ จุดจำหน่าย แต่ Q ของกระทรวงเกษตรฯ มีการดูแลครบวงจรตั้งแต่การผลิตขั้นต้น การแปรรูป จนกระทั่งได้ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป (From Farm to Table)
เครื่องหมาย อย. เป็นเกณฑ์ขั้นต่ำตามที่กฎหมายกำหนดไว้ แต่ Q ของกระทรวงเกษตรฯ มาตรฐานที่ใช้ในการรับรองจะมีทั้งมาตรฐานสากลและมาตรฐานของประเทศไทย
ถ้าได้รับการรับรองผลิตภัณฑ์ (Product Certification) แล้วสามารถติดได้ทั้ง 1 ล้านกระป๋อง แต่จะสามารถติด Q ได้ตลอดอายุการรับรองที่ระบุไว้ในใบรับรอง
สามารถให้ตัว Q ได้เลย โดยไม่ต้องอาศัยกฎหมายแม่บท
ตัว Q ที่มีข้อความว่าอาหารปลอดภัยใช้ในการรับรองสินค้าอาหาร แต่ตัว Q ที่ไม่มีคำว่าอาหารปลอดภัยเป็นการรับรองสินค้าที่ไม่ใช่อาหาร เช่น กล้วยไม้ ยางพารา ไหม ปัจจัยการผลิต เป็นต้น
ยังไม่ชัดเจนในการแบ่งแยก บทบาทและหน้าที่การให้ตัว Q ระหว่าง 2 กรมนี้ซึ่งต้องศึกษาในรายละเอียดต่อไป เนื่องจากแต่ละกรมจะมีความแตกต่างด้านบทบาทและหน้าที่ในการให้ตัว Q
มกอช. ไม่มีสิทธิในการให้ตัว Q โดยตรงเนื่องจาก มกอช. เปลี่ยนบทบาทจาก CB ไปเป็น AB แล้ว ซึ่งในขณะนี้ มกอช. เป็นส่วนที่โฆษณาประชาสัมพันธ์ให้เกิดการยอมรับการนำตัว Q มาใช้กับหน่วยงาน CB ทั้งหมด
มกอช. ไม่สามารถให้การรับรองห้องปฏิบัติการได้นอกจาก สมอ.(มีหน้าที่ให้การรับรองสินค้าอุตสาหกรรม) และกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ที่สามารถให้การรับรองได้ ซึ่งในขณะนี้ตามมติครม. มกอช. อยู่ในฐานะหน่วยงานที่ให้การรับรอง AB (Regulatory Body) คือหน่วยงานที่รับผลงานของหน่วยงานดังกล่าวข้างต้นมาใช้ในการปฏิบัติงานของมกอช.ต่อไป
สำหรับสินค้าสัตว์น้ำ ติดต่อกรมประมง, สินค้าเนื้อสัตว์ ติดต่อกรมปศุสัตว์ โดยเนื้อสัตว์อนามัยติดต่อสำนักพัฒนาระบบ กรมปศุสัตว์ ห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวกับเนื้อสัตว์ขอรับการรับรองได้ที่สำนักตรวจสอบคุณภาพ กรมปศุสัตว์, สินค้าผัก ผลไม้ ติดต่อกรมวิชาการเกษตร โดยติดต่อหน่วยที่ใกล้ที่สุด โดยกรุงเทพติดต่อที่หน่วยบริการแบบเบ็ดเสร็จ กรมวิชาการเกษตร ส่วนต่างจังหวัดสามารถติดต่อได้ที่สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1-8
กรมวิชาการเกษตร ส่วนต่างจังหวัดติดต่อได้ที่สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1-8
ผู้ประกอบการผลิตสินค้าเกษตรแปรรูปโดยเฉพาะอาหารทุกราย จะต้องขอขึ้นทะเบียนประกอบธุรกิจผลิตอาหารและขึ้นทะเบียนตำหรับอาหารกับ อย. โดยจะได้รับหมายเลขทะเบียนผู้ผลิตอาหารและทะเบียนตำหรับอาหารซึ่งกฎหมายบังคับ ส่วนการขอเครื่องหมาย Q เป็นความสมัครใจแต่จะพิจารณาว่าผู้ประกอบการได้ขึ้นทะเบียนกับ อย. ด้วยหรือไม่ มาประกอบการตัดสินใจรับรอง
เครื่องหมายฮาลาล เป็นมาตรฐานการผลิตอาหารตามหลักศาสนาอิสลาม ส่วนตัว Q เป็นเครื่องหมายรับรองคุณภาพและความปลอดภัยของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งสินค้าที่ได้รับเครื่องหมายฮาลาล แล้ว สามารถขอหรือไม่ขอเครื่องหมาย Q ก็ได้
GMP ย่อมาจากคำว่า Good Manufacturing Practices หมายถึงหลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร
HACCP ย่อมาจากคำว่า Hazard Analysis Critical Control Point หมายถึงระบบการวิเคราะห์อันตรายและจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม เป็นระบบการจัดการคุณภาพด้านความปลอดภัย ซึ่งใช้ในการควบคุมกระบวนการผลิตให้ได้อาหารที่ปราศจากอันตราย 3 ด้าน ได้แก่ อันตรายทางเคมี กายภาพ และชีวภาพ อันอาจมีผลกระทบต่ออาหาร
GAP ย่อมาจาก Good Agricultural Practices หมายถึง การผลิตทางการเกษตรอย่างถูกต้องและเหมาะสม
การรับรองระบบ (System Certification) เป็นการตรวจประเมินให้การรับรองระบบโดยคลอบคลุมกระบวนการผลิตสินค้าเกษตรและอาหารให้ได้ตามาตรฐาน อันได้แก่
1. การรับรองระบบGMP/HACCP เป็นการตรวจประเมินให้การรับรองระบบให้ได้มาตฐานด้านความปลอดภัยอาหาร(GMP/HACCP) โดยหน่วยรับรองที่ให้การรับรองต้องมีการจัดระบบตามมาตรฐาน ISO/IEC Guide62:1996: ซึ่งไม่สามารถแสดงเครื่องหมาย Q ที่ตัวสินค้า แต่ให้แสดงที่ส่วนอื่น เช่น เอกสารการรับรอง ประกาศนียบัตร และเอกสารการโฆษณาเผยแพร่ เป็นต้น
2. การรับรองระบบการผลิตอื่นๆ ได้แก่ การรับรองระบบสวนป่า เป็นต้น
GAP = Good Agriculture Practice การจัดการเกษตรที่ดี GMP = Good Manufactory Practice การจัดการโรงงานที่ดี
การขอคำรับรอง GAP/GMP เป็นไปด้วยความ สมัครใจ
GAP (Good Agricultural Practice) เป็นการจัดการขบวนการผลิตอย่างมีระบบเพื่อให้ได้ผลิตผลที่ปลอดภัย
ระบบ HACCP มีหลักการ 7 ข้อ เป็นแนวทางประยุกต์ใช้ ดังนี้
1. ดำเนินการวิเคราะห์อันตราย (Conduct a hazard analysis)
2. หาจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม (Determine the Critical Control Points (CCPs)
3. กำหนดค่าวิกฤต (Establish critical Limit (s))
4. กำหนดระบบเพื่อตรวจติดตามการควบคุมจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม (Establish a system to monitor control of the CCP)
5. กำหนดวิธีการแก้ไข เมื่อตรวจพบว่าจุดวิกฤตที่ต้องควบคุมเฉพาะจุดใดจุดหนึ่ง ไม่อยู่ภายใต้การควบคุม (Establish the corrective action to be taken when monitoring indicates that particular CCP is not under control)
6. กำหนดวิธีการทวนสอบเพื่อยืนยันประสิทธิภาพการดำเนินงานของระบบ HACCP (Establish procedures for verification to confirm that the HACCP system is working effectively)
7. กำหนดวิธีการจัดเก็บเอกสารที่เกี่ยวข้องกับวิธีปฏิบัติและบันทึกข้อมูลต่าง ๆ ที่เหมาะสมตามหลักการเหล่านี้ และการประยุกต์ใช้ (Establish documentation concerning all procedures and records appropriate to these principles and their application)
ขั้นตอนการทำระบบ HACCP มีทั้งหมด 12 ขั้นตอน คือ
1. การจัดเตรียมงาน
2. การกำหนดรายละเอียดผลิตภัณฑ์
3. การกำหนดวัตถุประสงค์การใช้ผลิตภัณฑ์
4. การทำแผนภูมิกระบวนการผลิต
5. การทวนสอบความถูกต้องของแผนภูมิการผลิต
6. การวิเคราะห์อันตราย
7. การกำหนดจุดควบคุมวิกฤต
8. การกำหนดค่าวิกฤต ณ จุดควบคุมวิกฤต
9. กำหนดมาตรการเฝ้าระวังและการตรวจสอบ
10. กำหนดมาตรการแก้ไข
11. ทบทวนประสิทธิภาพของระบบ
12. จัดทำระบบบันทึกและเก็บรักษาข้อมูล
GMP (Good Manufacturing Practice) หรือหลักเกณ์วิธีการที่ดีสำหรับการผลิต เป็นการจัดการสภาวะแวดล้อมขั้นพื้นฐานของกระบวนการผลิต เช่น การควบคุมสุขลักษณะส่วนบุคคล การควบคุมแมลงและสัตว์นำโรค การออกแบบโครงสร้างอาคารผลิต รวมถึงเครื่องจักรอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต เป็นต้น ซึ่งเน้นการป้องกันมากกว่าการแก้ไข
จำนวนของเอกสารไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับการจัดทำเอกสารของแต่ละโรงงาน ซึ่งต้องครอบคลุมประเด็นต่างๆดังนี้ คือ
1.) การทำความสะอาด
2.) การควบคุมน้ำ น้ำแข็งและไอน้ำ
3.) การควบคุมแมลงและสัตว์พาหะ
4.) สุขลักษณะส่วนบุคคล
5.) การควบคุมการรับวัตถุดิบ
6.) การควบคุมเครื่องแก้ว
7.) การควบคุมสารเคมี
8.) การซ่อมบำรุงและการสุขาภิบาล
9.) การควบคุมและการกำจัดขยะ
10.) การสอบเทียบเครื่องมือ
11.) การควบคุมกระบวนการผลิต
12.) การควบคุมการขนส่ง
13.) การฝึกอบรม
14.) การควบคุมสินค้าที่ไม่เป็นไปตามข้อกำหนด
15.) การเรียกคืนผลิตภัณฑ์
16.) การระบุบ่งชี้และสอบกลับ
17.) การจัดการข้อร้องเรียนของลูกค้า
18.) การควบคุมเอกสาร
19.) การทวนสอบ/การตรวจประเมิน
มีอยู่ 2 ระบบ คือ ระบบ GAP และ CoC
CoC หรือ Code of Conduct หมายถึง ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ได้อุตสาหกรรมการเพาะเลี้ยงกุ้งทะเลอย่างยั่งยืน โดยกุ้งที่ได้รับจากระบบ CoC จะเป็นกุ้งที่มีคุณลักษณะ 3 ประการ คือ กุ้งที่มีการผลิตอย่างมีมาตรฐาน กุ้งที่มีคุณภาพและความปลอดภัย และกุ้งที่มีการเลี้ยงหรือผลิตอย่างเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
EUREPGAP คือ หลักปฏิบัติทางด้านการเกษตรที่ดี Good Agricultural Practices (GAP) ซึ่งกลุ่มผู้ค้าปลีกในยุโรป Euro-retailer Produce Working Group (EUREP)เป็นผู้ริเริ่ม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้บริโภคในยุโรปได้รับความปลอดภัยจากการบริโภคอาหารที่ได้จากผลผลิตการเกษตร อีกทั้งกระบวนการผลิตต้องส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด
มี 2 ประเภท
1. การรับรองสินค้า (Product Certification)
2. การรับรองระบบ (System Certification)
การรับรองสินค้า (Product Certification) เป็นการตรวจสอบให้การรับรองสินค้าที่เป็นผลิตภัณฑ์สุดท้าย (Finished product) โดยมีการสุ่มตัวอย่าง การทดสอบ และการตรวจสอบว่าสินค้ามีคุณลักษณะทางด้านคุณภาพและความปลอดภัยเป็นไปตามมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร และมาตรฐานทั่วไปด้านความปลอดภัย เช่น สารพิษตกค้าง สารปนเปื้อน รวมทั้งมีการตรวจประเมินระบบการผลิตหรือกระบวนการผลิตว่าผู้ผลิตมีความสามารถในการรักษาคุณภาพและความปลอดภัยของสินค้าที่ผลิตอย่างสม่ำเสมอได้ตามมาตรฐาน เช่น เนื้อหมูอนามัย ผักผลไม้สดปลอดภัย ซึ่งสามารถแสดงเครื่องหมาย Q ไว้ที่ฉลาก สิ่งบรรจุ หีบห่อ สิ่งห่อหุ้ม สิ่งผูกมัด หรือบนสินค้าได้
- ถ้าเป็นหน่วยรับรอง (CB) สามารถที่ขอการรับรองความสามารถได้ที่ สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) เกษตรกลาง จตุจักร กทม. 10900
- ถ้าเป็นผู้ประกอบการสามารถขอได้ที่
1.)สินค้าที่เป็นผลิตภัณฑ์พืชผัก ผลไม้ สามารถติดต่อที่สำนักวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลการเกษตร กรมวิชาการเกษตร
2.)สินค้าที่เป็นผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์ สามารถติดต่อที่สำนักพัฒนาระบบและรับรองมาตรฐานสินค้าปศุสัตว์ กรมปศุสัตว์
3.)สินค้าที่เป็นผลิตภัณฑ์ประมง สามารถติดต่อที่กองตรวจสอบคุณภาพสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ กรมประมง หรือศูนย์วิจัยและตรวจสอบคุณภาพสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสมุทรสาครสุราษฎร์ธานี หรือสงขลา ซึ่งรับผิดชอบเขตนั้นที่ผู้ผลิตและผู้ส่งออกตั้งอยู่
เป็นการรับรองตลอดทั้งระบบการผลิต การตรวจสอบจะครอบคลุมตั้งแต่เริ่มปลูก ดูแลรักษา จนกระทั่งเก็บเกี่ยว ส่วนในผลิตภัณฑ์แปรรูปก็เช่นกัน การตรวจสอบเริ่มตั้งแต่การได้มาและการจัดการวัตถุดิบ กรรมวิธีการแปรรูป การบรรจุ และการขนส่ง ซึ่งการรับรองนี้ ไม่ใช่การรับรองว่าผลผลิตนั้นปลอดสารเคมีตกค้างใด ๆ (เพราะอาจมีมลพิษในอากาศ ดิน และน้ำได้) แต่เป็นการรับรองว่า กระบวนการผลิตนั้นไม่มีการใช้สารเคมีสังเคราะห์ และมีการพยายามป้องกันการปนเปื้อนสารเคมีจากสภาพแวดล้อมอย่างดีที่สุด เท่าที่สามารถทำได้ ซึ่งจะทำให้ผลผลิตนั้นมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภคมากที่สุด(เมื่อเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์ทั่วไป) อีกทั้งกระบวนการผลิตนี้ยังมีการปฏิบัติตามแนวทางในการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพนิเวศการเกษตร และสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจังด้วย
หน่วยรับรองระบบงาน (Accreditation Body : AB) หมายความว่า หน่วยงานที่ทำหน้าที่ให้การรับรองความสามารถของหน่วยรับรอง/หน่วยตรวจ
ปัจจุบันมีผู้ประสงค์ขอรับการรับรองเป็นจำนวนมาก และหน่วยงานภาครัฐมีจำนวนจำกัด จึงจำเป็นต้องมีCertificate Body(CB) ภาคเอกชนที่ได้รับการรับรองจากภาครัฐมาช่วยการปฏิบัติงาน เพื่อสามารถให้บริการได้อย่างเพียงพอกับความต้องการของผู้ส่งออก
หน่วยรับรอง (Certification Body :CB) ปฏิบัติงานโดยใช้มาตรฐาน ISO/IEC Guide 62 แบ่งได้ 2 ประเภท คือ หน่วยรับรองภาคเอกชน มีหน้าทีตรวจประเมินการจัดทำระบบมาตรฐานต่างๆของโรงงานอุตสาหกรรมหรือฟาร์มเกษตรกร และหน่วยรับรองของภาครัฐ ได้แก่ กรมประมง กรมปศุสัตว์ กรมวิชาการเกษตร มีหน้าที่ตรวจประเมินการจัดทำระบบมาตรฐานต่างๆของโรงงานอุตสาหกรรมหรือฟาร์มเกษตรกร และให้การรับรองระบบ รวมทั้งออกใบรับประกันสุขภาพพืชและใบรับประกันสุขภาพสัตว์เพื่อการส่งสินค้าออก
เพื่อให้การดำเนินงานด้านการตรวจวิเคราะห์คุณภาพสินค้าเกษตรและอาหารของประเทศไทย เป็นไปในทิศทางเดียวกัน และมีระบบการดำเนินงานที่เป็นมาตรฐานสากล ทำให้เกิดการยอมรับผลการตรวจรับรองคุณภาพสินค้าเกษตรและอาหาร อันเป็นการลดปัญหาการกีดกันทางการค้า ซึ่งประเทศคู่ค้าของไทยนำมาใช้เป็นข้ออ้างในการกีดกันสินค้าเกษตรและอาหาร
ISO/IEC 17025-General requirements for the competence of calibration and testing laboratories หรือ ข้อกำหนดทั่วไปว่าด้วยความสามารถของห้องปฏิบัติการสอบเทียบและห้องปฏิบัติการทดสอบ
ใช้แบบฟอร์ม F03 สำหรับการตรวจติดตาม และ F05 ในการส่งข้อมูลสรุปให้ มกอช.
ให้ระบุตามในใบรับรองที่ได้ แต่ถ้าพบว่ามีมะม่วงที่เป็นทั้งสินค้า Q และไม่เป็นสินค้า Q จำหน่ายและต่างกันที่พันธุ์ ให้ระบุพันธุ์ไว้ด้วย เช่น มะม่วงน้ำดอกไม้
สามารถให้การรับรองได้ เนื่องจากสินค้าดังกล่าวไม่ต้องมีการทำความเย็นเพื่อคงสภาพสินค้าเหมือนปลาที่ตายแล้ว
ไม่ได้ เนื่องจากสินค้า Q สำหรับไข่ไก่ต้องมาจากการรับรองโครงการเนื้อสัตว์อนามัย และจากการรับรอง GMP ของหน่วยรับรองภาคเอกชนที่ขึ้นทะเบียนกับ มกอช. แล้วเท่านั้น ซึ่งปัจจุบันมีเพียงไม่กี่ราย เท่าที่ทราบมี เบทาโกรบางโรงงานที่ได้รับการรับรองแล้ว
ไม่ได้ เนื่องจากสินค้าดังกล่าวยังไม่เป็นสินค้า Q แต่ทางจังหวัดสามารถใช้งบประมาณของโครงการส่งเสริมฯ ไปส่งเสริมตลาดนัดดังกล่าวให้มีสินค้า Q หรือสินค้าที่จะเข้าสู่ระบบการรับรองจำหน่ายได้ต่อไปในอนาคต ประเด็นนี้ทาง สนง. กษ. ภูเก็ต ฝากให้พิจารณาด้วย ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการดำเนินงานของ มกอช. ตามมติที่ประชุมคณะเชื่อมโยงฯ ปี 2557 ที่ผ่านมาแล้ว
ถ้ามีเฉพาะในจังหวัดสามารถให้การรับรองได้ แต่ถ้าเป็นรายที่ มกอช. ให้การรับรองไปแล้วแบบหลายสาขา ได้แก่ ท็อปส์ แม็คโคร บิ๊กซี โลตัส เบทาโกร เดอะมอลล์ กรูเม่มาร์เก็ต ไม่ต้องให้การรับรองแล้วเพราะได้รับการรับรองทั่วประเทศไปแล้ว
อาจได้หรือไม่ได้ ขึ้นอยู่กับสินค้าที่จำหน่าย ถ้าสินค้าที่จำหน่ายเป็นสินค้า Q ตามโครงการเนื้อสัตว์อนามัย หรือการรับรองโดยภาคเอกชนที่ขึ้นทะเบียนกับ มกอช. สามารถให้การรับรองได้ แต่ถ้าไม่ใช่สินค้า Q ให้การรับรองไม่ได้
ต้องเป็นเนื้อสัตว์จากผู้ผลิตที่ได้รับการรับรองโครงการเนื้อสัตว์อนามัย และจากการรับรองโดย หน่วยรับรองภาคเอกชนที่ขึ้นทะเบียนกับ มกอช. แล้วเท่านั้น
ที่ป้าย Q เล็กลงเป็นเพราะความสะดวกในการแขวนป้ายของร้าน ถ้าใหญ่จะแขวนไม่สะดวก และขนาดก็สามารถมองเห็นได้เมื่อมาซื้อที่ร้านค้าแห่งนั้น
ไม่ได้ เนื่องจากสินค้า Q สำหรับไข่ไก่ต้องมาจากการรับรองโครงการเนื้อสัตว์อนามัย และจากการรับรอง GMP ของหน่วยรับรองภาคเอกชนที่ขึ้นทะเบียนกับ มกอช. แล้วเท่านั้น
สามารถตรวจสอบได้ที่เว็บไซต์ https://tascode.acfs.go.th/
มีระบบรับเรื่องร้องเรียนที่หน้าเว็บไซต์ มกอช. http://e-petition.acfs.go.th/
1. หากเป็นการแสดงบนสินค้าแนะนำให้มีขนาดไม่น้อยกว่า 15 มิลลิเมตร
2. หากเป็นการแสดงป้าย ณ สถานประกอบการ แนะนำให้มีสัดส่วนที่เหมาะสมสัมพันธ์กับป้ายชื่อสถานประกอบการ หรือสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ https://www.acfs.go.th/#/page/210
ไม่ได้
เครื่องหมาย Q มีอายุตามใบรับรอง เมื่อต่ออายุการรับรองก็สามารถใช้เครื่องหมาย Q ได้อย่างต่อเนื่อง
1. ผลิตภัณฑ์ที่แปรรูปไม่สามารถแสดงเครื่องหมาย Q ประเภท GAP ได้อีก
2. ตามพ.ร.บ. มกษ. ผู้ได้รับใบรับรองเท่านั้นที่มีสิทธิ์แสดงเครื่องหมาย
3. แนะนำให้ใช้ระบบ QR trace on cloud https://acfs-qrtrace.com/UserRegister/Register สอบถามการใช้งานได้ที่เบอร์ 0 2579 4986
1. สำนักงานจะพิจารณาให้ความเห็นชอบตาม ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตร เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการให้ความเห็นชอบผู้ตรวจสอบและรับรองมาตรฐานของต่างประเทศที่มีมาตรฐานแตกต่างจากมาตรฐานบังคับ
2. - ถ้า ไม่สอดคล้องตามประกาศฯ เจ้าหน้าที่จะทิ้งคำขอและจำหน่ายเรื่องออกสารบบ - ถ้า สอดคล้องตามประกาศฯ สำนักงานให้ความเห็นชอบ และประกาศผ่านทางเว็บไซต์ของสำนักงาน/แจ้งผู้นำเข้าทราบภายใน 3 วัน นับตั้งแต่วันที่สำนักงานเห็นชอบ
3. หากข้อมูลในเอกสารไม่ถูกต้องครบถ้วน ผู้ประกอบการจะต้องจัดส่งให้ทางสำนักงานภายใน 7 วัน และทางสำนักงานจะดำเนินการประเมินเอกสารข้อมูลภายใน 30 วัน
หลักการพิจารณามี 4 ข้อ ดังนี้
1. ใบรายงานผลการวิเคราะห์ต้องสอดคล้องตามเงื่อนไขในประกาศ ซึ่งต้องออกโดยหน่วยงาน/ห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรอง ISO/IEC 17025
2. ขอบข่ายการวิเคราะห์ต้องเป็นสินค้าตามมาตรฐานบังคับ เช่น เมล็ดถั่วลิสงกะเทาะเปลือก (Peanut Kernels)
3. ใบรายงานผลการวิเคราะห์ ต้องเป็น ใบรายงานผลการวิเคราะห์ปริมาณสารอะฟลาทอกซิน เท่านั้น
4. รายละเอียดการรายงานผลต้องเป็นชนิดสารอะฟลาทอกซินที่ตรวจ ได้แก่ B1, B2, G1, G2 และผลการวิเคราะห์ปริมาณอะฟลาทอกซิน (Total Aflatoxin) ทั้งหมดต้องไม่เกิน 20 ppb
ขั้นตอนการดำเนินการ ดังนี้
1. ผู้นำเข้าติดต่อเจ้าหน้าที่ประจำด่านตรวจพืชที่จะนำเข้า เพื่อประสานงาน นัดหมายวันที่จะเข้าไปสุ่มเก็บตัวอย่าง ในระหว่างนี้ผู้นำเข้าห้ามนำสินค้าออกไปจำหน่ายเด็ดขาด
2. เจ้าหน้าที่ประจำด่านตรวจพืช ดำเนินการเก็บตัวอย่างสินค้าและอายัดสินค้า ผู้นำเข้าและเจ้าหน้าที่ลงนามในเอกสาร มกษ.18 และ มกษ.19
3. การวิเคราะห์สารอะฟลาทอกซินในกรณีอายัดสินค้า ผู้ประกอบการต้องเป็นผู้เสียค่าใช้จ่ายในการตรวจวิเคราะห์เอง
4. หากผลการตรวจวิเคราะห์ผ่าน เจ้าหน้าที่จะดำเนินการถอนอายัดให้ โดยผู้นำเข้าและเจ้าหน้าที่จะลงนามในเอกสาร มกษ.20 เพื่อดำเนินการถอนอายัด เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการ ผู้นำเข้าจึงจะสามารถนำสินค้าออกไปจำหน่ายได้
5. หากกรณี ผลการวิเคราะห์ ไม่ผ่าน ผู้นำเข้าต้องทำหนังสือแจ้งความประสงค์ขอปรับปรุงแก้ไข/ส่งกลับประเทศต้นทาง/ทำลายสินค้า มายัง มกอช. ตามประกาศสำนักงานฯ ใน พ.ร.บ. มาตรฐานสินค้าเกษตร พ.ศ. 2551
ไม่สามารถใช้ยื่นนำเข้าได้ จะต้องเป็นใบรับรองมาตรฐานที่อยู่ในขอบข่ายของ TAS 4702-2014 ,GMP /HACCP (CODEX), ISO22000 และ BRC
ใบรายงานผลการวิเคราะห์ควรมีอายุไม่เกิน 2 เดือน หากเกินกว่านี้ เจ้าหน้าที่จะพิจารณาเป็นเงื่อนไข “เก็บตัวอย่างและอายัดสินค้าเพื่อรอผลวิเคราะห์”
1. (กรณีนำเข้าจากอินเดีย) ใบรับรองการส่งออก (Certificate of Export) ที่ออกโดยหน่วยงาน APEDA ให้สแกน QR Code ท้ายใบรับรองฯ หรือเข้าไปที่ https://traceability.apeda.gov.in/groundnut/apeda /COE_Verification.aspx
2. (กรณีนำเข้าจากจีน) ใบรับรองระบบงาน CHINA QUALITY CERTIFICATION CENTRE (CQC) ให้เข้าไปที่ https://www.cqc.com.cn/www/english/ certificateinquiry/
3. (กรณีนำเข้าจากจีน) ใบรับรองระบบงาน XINGYUAN CERTIFICATION CENTRE CO., LTD. (XQCC) ให้เข้าไปที่ http://cx.xqcc.com.cn:8006/
4. (กรณีนำเข้าจากประเทศอื่นๆ) ให้ติดต่อเจ้าหน้าที่ โทร. 095 871 2113 หรือ 098 248 1233
สามารถใช้ตัวสำเนายื่นทำใบขนสินค้าได้ โดยก่อนยื่นทำใบขนสินค้า ให้ผู้ประกอบการสังเกตเงื่อนไขที่ระบุในใบรับแจ้งนำเข้า เพื่อดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป
(แนบ Info)
แจ้งส่งออกผ่านระบบ Tas-license มกษ.7
มีใบอนุญาตเป็นผู้ผลิต มกษ.2 มีใบอนุญาตเป็นผู้ส่งออก มกษ.4 มีใบรับรองมาตรฐานตามขอบข่าย มกษ.9046-2560
สามารถดาวน์โหลดหน้าระบบ tas.acfs.go.th ภาพ
1. ใบรับรองมาตรฐานตามขอบข่าย มกษ.1004-2557
2. เอกสารแบบ มกอช.1004-02
3. เอกสารแบบ มกอช.1004-03 ภาพ
1. ภาพถ่ายสำนักงาน
2. แผนที่หรือพิกัดสำนักงาน
3. ภาพถ่ายสถานที่ส่งออก
4. แผนที่หรือพิกัดสถานที่ส่งออก
5. ข้อมูลวิธีการเก็บรักษา
6. ภาพถ่ายพร้อมคำบรรยายแสดงลักษณะของสินค้าเกษตร
7. ใบยืนยันสถานที่เก็บสินค้าส่งออก
1. ภาพถ่ายสำนักงาน
2. แผนที่หรือพิกัดสำนักงาน
3. ภาพถ่ายสถานที่นำเข้า
4. แผนที่หรือพิกัดสถานที่นำเข้า
5. ข้อมูลวิธีการเก็บรักษา
6. ภาพถ่ายพร้อมคำบรรยายแสดงลักษณะของสินค้าเกษตร
7. ใบยืนยันสถานที่เก็บสินค้านำเข้า
8. ใบรับรองมาตรฐานบังคับ
เจ้าหน้าที่ดำเนินการออกใบอนุญาต หลังจากชำระเงินแล้ว 3 วันทำการ
1. นิติบุคคล 1,000 บาท
2. บุคคลธรรมดา 100 บาท
1. นิติบุคคล 500 บาท
2. บุคคลธรรมดา ยกเว้นค่าธรรมเนียม
1. ธนาคาร
2. เคาน์เตอร์เซอร์วิส
3. Mobile Payment (สแกนคิวอาร์โค้ด)
การต่ออายุใบอนุญาตก่อนหมดอายุไม่น้อยกว่า 45 วัน (แต่ไม่เกิน 90 วัน)
เมื่อใบอนุญาตหมดอายุแล้วจะไม่สามารถต่ออายุได้ ผู้ประกอบการจะต้องยื่นขอใบอนุญาตฉบับใหม่
ผู้ประกอบการสามารถพิมพ์ใบอนุญาตและใบเสร็จรับเงินได้เองในระบบ TAS-License ที่หน้าคำขอใบอนุญาต
ผู้ประกอบสามารถยื่นขอใบแทนใบอนุญาตได้ที่ มกษ.10 ของระบบ TAS-License http://tas.acfs.gp.th.go.th/nsw/
ผู้ประกอบสามารถยื่นขอย้ายสถานที่ทำการในใบอนุญาตได้ที่ มกษ.10 ของระบบ TAS-License http://tas.acfs.gp.th.go.th/nsw/
สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ( มกอช.) มีสถานที่ตั้งอยู่ภายใน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์(บางเขน) - เลขที่ 50 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร - เว็บไซต์ www.acfs.go.th
เป็นองค์กรนำด้านการมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร ที่ทั่วโลกยอมรับ
ตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ พ.ศ. 2545 ได้กำหนดให้ มกอช. มีอำนาจหน้าที่ความรับผิดชอบ ดังนี้
1. กำหนดมาตรฐานสินค้าเกษตร สินค้าแปรรูป และสินค้าอาหาร
2. กำกับ ดูแล และเฝ้าระวังด้านความปลอดภัยด้านอาหาร
3. ออกใบอนุญาต และรับรองผู้รับรองมาตรฐาน และผู้ประกอบการเกี่ยวกับมาตรฐานและฉลากคุณภาพสินค้าเกษตร สินค้าเกษตรแปรรูป และสินค้าอาหาร
4. ประสานงานและร่วมเจรจาแก้ไขปัญหาด้านเทคนิค มาตรการที่มิใช่ภาษี และการกำหนดมาตรฐานระหว่างประเทศ
5. เป็นศูนย์กลางข้อมูลสารสนเทศด้านมาตรฐานสินค้าเกษตร สินค้าเกษตรแปรรูปและอาหาร 6. ทำหน้าที่ฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ
7. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ หรือตามที่กระทรวง หรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย
โครงสร้างการบริหารของ มกอช. ประกอบด้วย
1. สำนักงานเลขานุการกรม (สลก.)
2. กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร (กนม.)
3. สำนักกำหนดมาตรฐาน (สกม.)
4. กองรับรองมาตรฐาน (กรร.)
5. ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ศทส.)
6. กองควบคุมมาตรฐาน (กคม.)
7. กลุ่มตรวจสอบภายใน (กตน.)
8. กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร (กพร.)
คณะกรรมการฯ ดังกล่าวมีอำนาจหน้าที่ดังต่อไปนี้
1. กำหนดนโยบายและแผนงาน มาตรการเกี่ยวกับมาตรฐานคุณภาพสินค้าเกษตรและอาหาร และมาตรฐานระบบ และกำกับดูแลให้เป็นไปตามนโยบาย
2. กำหนดมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร และมาตรฐานระบบ
3. กำหนด กำกับดูแลหน่วยงานที่รับผิดชอบในการตรวจสอบรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร และมาตรฐานระบบ
4. ส่งเสริม สนับสนุนการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร และมาตรฐานระบบ 5. กำหนดระเบียบ ข้อบังคับ ประกาศ และคำสั่งอื่นใด เพื่อปฏิบัติการให้เป็นไปตามอำนาจหน้าที่
6. แต่งตั้งคณะอนุกรรมการหรือคณะทำงานได้ตามที่เห็นสมควร
7. ปฏิบัติการอื่นตามที่คณะรัฐมนตรีมอบหมายโดยที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เป็นประธานกรรมการ ผู้อำนวยการสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติเป็นกรรมการและเลขานุการ
1. ข้อมูลมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร ผู้ที่สนใจสามารถใช้บริการผ่านเว็บไซต์ของ มกอช. www.acfs.go.th ซึ่งภายในประกอบด้วย
- ข้อมูลมาตรฐานสินค้าเกษตรของ มกอช. ทั้งที่ประกาศใช้แล้วและที่กำลังจะประกาศใช้
- การแจ้งเตือนภัยด้านความปลอดภัยสินค้าเกษตรและอาหาร (ACFS Early Warning) เช่น กฎระเบียบ การนำเข้าของต่างประเทศ การตรวจพบปัญหาต่างๆ ในสินค้าเกษตรและอาหารของประเทศคู่ค้าที่สำคัญ (Detention list)
2. ระบบเชื่อมโยงข้อมูลการตรวจสอบและการออกใบรับรองสินค้าเกษตรและอาหาร www.thaicertlist.net เป็นระบบที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางข้อมูลการตรวจสอบและออกใบรับรองด้านมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารด้านพืช สัตว์ ประมง ซึ่งเป็นความร่วมมือกันระหว่างกรมประมง กรมปศุสัตว์ กรมวิชาการเกษตร และกรมศุลกากร ที่มีประสิทธิภาพ รวดเร็ว ถูกต้อง แม่นยำ และเพื่อป้องกันการปลอมแปลงใบรับรองด้านมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารสำหรับให้ประเทศคู่ค้าหลักๆ
ในการกำหนดมาตรฐานนั้นมีหลักการที่สำคัญ คือ โปร่งใส และเป็นที่ยอมรับของทุกฝ่าย ดังนี้ ขั้นที่1 พิจารณาเรื่องที่สมควรกำหนดมาตรฐาน
ขั้นที่2 แต่งตั้งคณะอนุกรรมการเฉพาะกิจพิจารณาร่างมาตรฐาน
ขั้นที่ 3 จัดทำร่างมาตรฐาน
ขั้นที่ 4 เสนอคณะอนุกรรมการเฉพาะกิจพิจารณา
ขั้นที่ 5 ประสานความเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
ขั้นที 6 เสนอคณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติอนุมัติ
ขั้นที่ 7 แจ้ง WTO เพื่อเวียนประเทศอื่นให้ความเห็น (กรณีเป็นมาตรฐานบังคับ)
ขั้นที่ 8 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ขั้นที 9 ทบทวนมาตรฐานทุก 5 ปี หรือเมื่อเห็นสมควร
โดยสรุประบบนี้คือสามารถตรวจสอบได้ว่า สินค้านี้มาจากไหนและจะจัดส่งให้ใคร ซึ่งจะมีระบบการเก็บข้อมูลเพื่อสามารถตรวจสอบได้ ในกรณีมีปัญหาจะช่วยจำกัดความเสียหายคือเรียกเก็บสินค้าเฉพาะที่มีปัญหาไว้ได้ทั้งหมดและสามารหาสาเหตุปัญหาได้ ขณะนี้เพิ่งมีการดำเนินงานกับการวางระบบตรวจสอบย้อนกลับในลักษณะโครงการนำร่องบางสินค้าและบางบริษัทยังไม่มีการทำครบทั้งหมด
เรื่องนี้มีรายละเอียดค่อนข้างเยอะ โดยสรุป HACCP เน้นความปลอดภัยอาหาร แต่ ERUEPGAP นอกจากความปลอดภัยอาหารแล้ว ยังรวมเรื่องอื่นๆ เช่น แรงงาน สิ่งแวดล้อมด้วย
การตรวจสอบย้อนกลับ GMOs หมายถึง ความสามารถในตรวจสอบ GMOs หรือผลิตภัณฑ์ที่ผลิตมาจาก GMOs ในทุกขั้นตอนของการวางจำหน่ายในท้องตลาดตลอดห่วงโซ่ของการผลิตและกระจายผลผลิต
การทวนสอบย้อนกลับของผลิตภัณฑ์ตลอดกระบวนการผลิตตั้งแต่ระดับไร่นา การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว การแปรรูปและการจัดจำหน่ายจนถึงมือผู้บริโภค เป็นกระบวนการปฏิบัติเพื่อควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์ด้านความปลอดภัยอาหาร โดยสามารถเรียกทวนสอบย้อนกลับข้อมูลการผลิตของสินค้าได้ตลอดห่วงโซ่อาหาร และสามารถเรียกกลับคืนสินค้าได้ การทวนสอบย้อนกลับอาจดำเนินการในลักษณะการทวนสอบย้อนกลับจากผลิตภัณฑ์ (Backward Traceability) หรือการทวนสอบจากการผลิตในระดับไร่นาจนถึงผลิตภัณฑ์ (Forward Traceability)
Traceability เริ่มใช้เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2548 และมีสาระสำคัญคือผู้ผลิตสินค้าจะต้องเก็บข้อมูลการผลิตแบบ one step up one step down โดยระเบียบนี้บังคับใช้กับประเทศสมาชิกเท่านั้น ซึ่งผู้นำเข้าของ EU จะเป็นคนเก็บข้อมูลการซื้อขายสินค้าเอง โดยประเทศผู้ส่งออกอย่างประเทศไทยไม่ต้องดำเนินการเก็บข้อมูลดังกล่าว กฎระเบียบของ EU ในด้านเกี่ยวกับ Traceability ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 1 ก.ค. 2555 เป็นต้นไป (EU regulation No.931/2011) สำหรับผู้ส่งออกสินค้าอาหารที่ผลิตได้มาจากสัตว์ กล่าวคือ สินค้าอาหารนั้นจะต้องมีการระบุข้อมูลต่อไปนี้
1.รายละเอียดที่ถูกต้องเกี่ยวกับอาหารนั้นๆ
2.ปริมาตร หรือปริมาณของอาหาร
3.ชื่อ ที่อยู่ ของผู้ส่งออกสินค้าอาหาร
4.ชื่อ ที่อยู่ ของผู้ผลิตสินค้าอาหาร
5.ชื่อ ที่อยู่ ของผู้นำเข้าสินค้าอาหาร
6.ชื่อ ที่อยู่ ของผู้ค้าปลีกของสินค้าอาหารนั้น
7.หมายเลขสำหรับอ้างอิงต่างๆ เช่น lot, batch, consignment
8.วันที่สินค้าถูกส่งออก ข้อมูลดังกล่าวเหล่านี้จะต้องมีการตรวจสอบความถูกต้องเป็นประจำและต้องเก็บไว้ เพื่อเป็นข้อมุลแก่ทาง EU อย่างน้่อย จนกระทั่งถึงระยะเวลาที่สินค้านั้นจะถูกซื้อและบริโภค
ระบบการสืบค้นย้อนกลับเป็นมาตรการที่ประเทศคู่ค้าสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และญี่ปุ่น ได้กำหนดเป็นกฎระเบียบในการนำเข้าสินค้าให้ประเทศผู้ส่งออกต้องนำไปปฏิบัติ ทั้งนี้ประเทศไทยในฐานะที่เป็นประเทศผู้ส่งออกสินค้าอาหาร และต้องการเป็นครัวของโลกจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเตรียมการให้มีการนำระบบดังกล่าวมาประยุกต์ใช้ในกระบวนการผลิตสินค้าเกษตร และอาหาร เพื่อรองรับสถานการณ์ทางการค้าที่จะเกิดขึ้นในอนาคต นอกจากนั้นการนำระบบการตรวจสอบย้อนกลับไปประยุกต์ใช้ ยังก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งกับผู้ผลิตสินค้าอาหาร และผู้บริโภค
จากสภาพปัจจุบัน การส่งออกสินค้าเกษตรและอาหารของโลก เน้นและให้ความสำคัญกับเรื่องความปลอดภัยของผู้บริโภคมากขึ้น ซึ่งในอนาคตอันใกล้นี้ระบบการตรวจสอบย้อนกลับจะถูกบังคับใช้ในสภาพยุโรป หรืออียู (EU) สหรัฐอเมริกา และญี่ปุ่น ซึ่งจะกลายเป็นอุปสรรคต่อการส่งออกสินค้าไทยในอนาคต ถ้าหากประเทศไทยยังไม่มีการพัฒนาการตรวจสอบย้อนกลับในระบบห่วงโซ่การผลิต (Supply Chain) นอกจากนั้น ระบบตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability) จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันโดยใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยสำหรับการวางแผน การควบคุม และการดำเนินงานในระบบต่างๆที่จะเกิดขึ้นในอนาคต เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้า และช่วยพัฒนาการควบคุมคุณภาพสินค้า ตั้งแต่กระบวนการผลิตระดับฟาร์มจนถึงโรงงานและการส่งออก ที่สำคัญ คือ ป้องกันปัญหาการกีดกันทางการค้า นอกจากนี้ ระบบตรวจสอบย้อนกลับยังเป็นฐานข้อมูลที่เป็นรายละเอียดของสินค้าตั้งแต่แหล่งผลิตหรือแหล่งที่มาของสินค้าและผลการวิเคราะห์ทางปฏิบัติการ (Lab) ของผลิตภัณฑ์ได้จึงทำให้สามารถออกใบรับรองสุขอนามัยได้รวดเร็วขึ้น ส่งผลให้ผู้ผลิตสามารถส่งออกสินค้าได้มากขึ้น ปัจจุบัน มกอช. ร่วมกับกรมวิชาการเกษตร กรมปศุสัตว์ และกรมประมง เร่งดำเนินการ โครงการนำร่องระบบตรวจสอบย้อนกลับสินค้าเกษตรและอาหาร โดยเบื้องต้นได้คัดเลือกสินค้านำร่องที่มีศักยภาพในการส่งออก 3 ชนิด ได้แก่ สินค้ากุ้งขาว/กุ้งกุลาดำ ในพื้นที่การผลิตจังหวัดจันทบุรีและสมุทรสาคร จำนวน 12 โรงงาน สินค้าไก่ ในพื้นที่การผลิตจังหวัดลพบุรีและสระบุรี จำนวน 6 โรงงาน และสินค้าข้าวโพดฝักอ่อน ในพื้นที่การผลิตจังหวัดกาญจนบุรี 1 โรงงาน ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในเดือนมิถุนายน 2550 จากนั้นก็จะใช้เป็นต้นแบบในการขยายผลการจัดทำระบบตรวจสอบย้อนกลับในสินค้าเกษตรชนิดอื่นๆต่อไป
การตรวจสอบย้อนกลับมีความสำคัญหรือมีประโยชน์ต่อเกษตรกร คือ
1. สามารถเพิ่มโอกาสในการจำหน่ายสินค้าเกษตรให้แก่เกษตรกรได้มากขึ้น เนื่องจากผู้บริโภคปัจจุบันให้ความสำคัญต่อสินค้าเกษตรที่มีการรับรองด้านอาหารปลอกภัย และสามารถตรวจสอบย้อนกลับถึงแหล่งผลิตสินค้าได้
2. เกษตรกรสามารถใช้ข้อมูลจากระบบการตรวจสอบย้อนกลับช่วยในการวางแผน และควบคุมคุณภาพการผลิตได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ
1. เพิ่มความเชื่อมั่นในสินค้าเกษตรและอาหารของไทย ส่งผลให้สามารถรักษาและขยายตลาดได้
2. ป้องกัน/แก้ไขปัญหาการกีดกันทางการค้า
3. เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันสินค้าอาหารของไทยในตลาดโลก
4. ให้คนไทยได้บริโภคอาหารที่มีคุณภาพเทียบเท่าสินค้าส่งออก
5. ความเป็นผู้นำด้านผู้ส่งออกอาหารของโลก
6. สร้างมูลค่าเพิ่มของสินค้า
ประเทศมีข้อกำหนดเรื่องฉลากอาหารที่ได้จากเทคนิคการดัดแปรพันธุกรรม หรือพันธุวิศวกรรม ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 251 พ.ศ. 2545 โดยระบุให้อาหารที่มีส่วนประกอบของสารพันธุกรรม (ดีเอ็นเอ) หรือโปรตีนที่เป็นผลจากการดัดแปรพันธุกรรมนั้นอยู่ตั้งแต่ร้อยละ 5 ของแต่ละส่วนประกอบที่เป็นส่วนประกอบหลัก 3 อันดับแรก และแต่ละส่วนประกอบดังกล่าวนั้นมีปริมาณตั้งแต่ร้อยละ 5 ของน้ำหนัก ผลิตภัณฑ์ ต้องระบุฉลาก สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.moph.go.th
5 ชนิด (มะม่วง ทุเรียน มังคุด ลิ้นจี่ ลำไย)
ต้องมาจากสวนที่ขึ้นทะเบียน เฉพาะ 5 ชนิด ที่มีพิธีสาร และสามารถขึ้นทะเบียนสวนได้ที่ กรมวิชาการเกษตร
ส่งออกได้ 5 ชนิด คือ กล้วยหอม สัปปะรด ทุเรียน มะพร้าวอ่อน มะม่วง มังคุด
21 ชนิด ดังนี้ ผักคื่นฉ่าย ผักคะน้า ผักชีฝรั่ง ผักชีลาว ใบโหระพา ผักชี ใบกะเพรา ผักคะแยง ยี่หร่า ใบแมงลัก ใบสะระแหน่ ผักแพรว ใบบัวบก ถั่วลันเตา กะหล่ำใบ ส้มป่อย/ชะอม ใบมะกรูด ผักกะเฉด ตะไคร้ ผักเป็ด กระเจี๊ยบเขียว
การทุ่มตลาดกุ้งในสหรัฐอเมริกาเกิดขึ้นจากการกล่าวหาของกลุ่มพันธมิตรชาวประมงกุ้งภาคใต้สหรัฐอเมริกาของ 8 มลรัฐ ว่าสินค้ากุ้งของไทยและประเทศผู้ส่งออกอื่น ๆ มีราคาต่ำกว่าราคาต้นทุนของสินค้ากุ้งในสหรัฐฯ ซึ่งส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมกุ้งภายในประเทศ กระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ ได้ประกาศรับพิจารณาเพื่อไต่สวนการทุ่มตลาดกุ้งนี้เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2547 และคณะกรรมการการค้าระหว่างประเทศ (USITC) ประกาศผลการพิจารณาว่าการนำเข้ากุ้งจากประเทศไทยและอีก 5 ประเทศ ก่อให้เกิดความเสียหายต่ออุตสาหกรรมกุ้งในประเทศสหรัฐ ทั้งนี้หากผลการพิจารณาว่ามีการทุ่มตลาดจริง ประเทศผู้ถูกฟ้องต้องจ่ายภาษีนำเข้าสินค้ากุ้งตามที่กระทรวงพาณิชย์ สหรัฐฯ กำหนด
ได้แล้ว
ขั้นตอนในการส่งออกผลไม้ฉายรังสีไปยังสหรัฐฯ มีดังนี้
1. ผู้ส่งออกจะต้องมีโรงงานคัดบรรจุผลไม้ที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน GMP จากกรมวิชาการ และต้องปรับปรุงโรงงานให้ป้องกันแมลง คือ เป็นโรงงานระบบปิด ประตูจะต้องเป็นประตูสองชั้น และมีตาข่ายกันแมลงทุกช่องทางที่เปิดให้อากาศถ่ายเท
2. ผู้ส่งออกจะต้องมีสวนผลไม้ที่ได้รับการรับรอง GAP จากกรมวิชาการเกษตร โดยทำความตกลงหรือทำสัญญาเพื่อให้มีผลไม้ที่มีคุณภาพเพื่อการฉายรังสีส่งออก
3. ผู้ส่งออกจะต้องนำเอกสารสำเนา GMP ของโรงงานคัดบรรจุ และสำเนา GAP ของสวนไปจดทะเบียนเป็นผู้ส่งออกผลไม้ไปยังสหรัฐอเมริกาที่ศูนย์บริการทางวิชาการเกษตรแบบเบ็ดเสร็จ กรมวิชาการเกษตร เพื่อรับรองตรวจสอบก่อนส่งข้อมูลให้ฝ่ายสหรัฐอเมริกาเป็นหลักฐานโดยจะต้องส่งให้สหรัฐอเมริกาล่วงหน้า 30 วันก่อนการเปิดฤดูการส่งออก ผู้ส่งออกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนแล้วจึงจะมีสิทธิ์ส่งออก โดยผลผลิตต้องมาจากสวนที่ขึ้นทะเบียนไว้เท่านั้น
4. คัดเลือกผลไม้ให้ได้ขนาดและมาตรฐานที่กำหนดในการฉายรังสี ทำความสะอาดเพื่อกำจัดแมลงและบรรจุในกล่องที่มีอากาศถ่ายเทได้ แต่จะต้องมีตาข่ายกันแมลงกั้นในช่องระบายอากาศด้วย ซึ่งบนกล่องจะต้องแสดงรหัสโรงงานคัดบรรจุ และรหัสสวน คือ รหัส GMP และ GAP เมื่อบรรจุเรียบร้อยก็พร้อมที่จะขนส่งเข้าฉายรังสีต่อไป
5. ก่อนที่จะเข้าฉายรังสี โรงงานคัดบรรจุจะต้องติดต่อศูนย์ฉายรังสีอาหารและผลิตผลการเกษตร เพื่อทำสัญญาการฉายรังสีตามช่วงเวลาที่กำหนด เนื่องจากผลไม้ฉายรังสีเป็นสินค้าที่ต้องมีฉลากตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ดังนั้น ก่อนที่จะนำผลไม้เข้าฉายรังสีได้ โรงงานคัดบรรจุในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครจะต้องติดต่อสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา หรือหากเป็นโรงงานคัดบรรจุในต่างจังหวัดก็จะต้องติดต่อสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดก็จะต้องติดต่อสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเพื่อขอขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการอาหารฉายรังสี ซึ่งใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์
6. นำผลไม้เข้าฉายรังสี โดยขั้นตอนในโรงงานฉายรังสีจะมีเจ้าหน้าที่จากกระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกา และเจ้าหน้าที่กรมวิชาการเกษตร สุ่มตรวจสอบผลไม้และควบคุมกระบวนการฉายรังสีให้ถูกต้องตามวิธีการฉายรังสีผลไม้เพื่อกำจัดแมลงศัตรูพืช ก่อนที่ศูนย์ฉายรังสีอาหารและผลิตผลการเกษตรจะออกใบรับรองการฉายรังสีให้ผู้ประกอบการส่งออกต่อไป
7. เมื่อฉายรังสีเสร็จเรียบร้อย ผู้ส่งออกต้องขอรับใบรับรองสุขอนามัยพืชจากกรมวิชาการเกษตร เพื่อประกอบใบกำกับสินค้า ซึ่งสามารถออกให้ได้โดยเจ้าหน้าที่กรมวิชาการเกษตรที่เป็นผู้ตรวจสอบ ณ โรงงานฉายรังสี หรือจะไปขอรับการตรวจสอบที่ด่านทั้งที่ท่าอากาศยานหรือท่าเรือก็ได้ เมื่อเอกสารทุกอย่างเรียบร้อยผลไม้ก็ถูกขนส่งไปถึงผู้นำเข้าที่สหรัฐอเมริกาได้โดยสะดวก
แนวทางปฏิบัติของชาวสวนผลไม้ที่ต้องการส่งออก คือ
1. จะต้องมีข้อมูลประจำสวนผลไม้ ดังนี้
1.1 ชื่อ ที่อยู่ของสวนผลไม้ เพื่อประโยชน์ในการลงรหัสประจำสวนผลไม้
1.2 แผนผังแปลงปลูกผลไม้แต่ละชนิด
1.3 เนื้อทีเพาะปลูก เนื้อที่ให้ผลผลิตแล้ว ปริมาณผลผลิต
1.4 ช่วงฤดูเก็บผลไม้แต่ละชนิด ทั้งในฤดูกาลและนอกฤดูกาล
1.5 การบันทึกข้อมูลการใช้สารกำจัดศัตรูพืชแต่ละชนิดอย่างละเอียด
1.6 การบันทึกจัดการและควบคุมแมลงวันผลไม้ให้อยู่ในระดับประชากรที่ต่ำ เช่น การติดตั้งกับดักแมลง การห่อผล เป็นต้น
2. ต้องเป็นสวนผลไม้ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนและรับรองระบบ GAP จากกรมวิชาการเกษตร 90 วัน ก่อนเริ่มฤดูส่งออก
IRA ย่อมาจาก Import Risk Analysis หมายถึง การวิเคราะห์ความเสี่ยงสินค้านำเข้า
PRA ย่อมาจาก Pest Risk Analysis การวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืช
MRLs ย่อมาจากคำว่า Maximum Residue Limits หมายถึงปริมาณสารตกค้างสูงสุดที่ยอมรับได้
สารทั้งสองเป็นสารก่อมะเร็ง หากมีการบริโภคและสะสมไว้เป็นจำนวนมากในร่างกาย ซึ่ง Codex ไม่ระบุค่า MRL (ห้ามพบ)
มีขึ้นอยู่กับตลาดต่างประเทศแต่ละแห่ง เช่น ตลาดญี่ปุ่นต้องตรวจสารตกค้าง Oxycyline ด้วย รวมทั้งเรื่องโรคหรือจุลินทรีย์บางแห่งต้องตรวจเป็น 10 รายการ
วิธีที่ดีที่สุดคือควบคุมการใช้สารเคมีในทุกขันตอนการผลิตให้เป็นไปตามระเบียบ ถ้า สามารถทำอย่างนั้นได้ เรื่องการตรวจวิเคราะห์ก็เป็นเรื่องการควบคุมและแก้ไขปัญหาปลายเหตุเท่านั้น
ในหลักการคืออาหารที่จำหน่ายในญี่ปุ่นต้องไม่พบสารตกค้างตามที่ระบุไว้ ดังนั้นจำนวนรายการที่จะต้องควบคุมจะประกอบด้วยรายการของ tuna และรายการของผัก อย่างไรก็ตามญี่ปุ่นอาจพิจารณาเน้นเฉพาะ tuna ก็ได้ แต่ญี่ปุ่นจะพิจารณาผักด้วยเมื่อไรก็ย่อมได้เช่นกัน ส่วนญี่ปุ่นจะตรวจสอบรายการอะไรบ้างก็ต้องดูแผนการสุ่มของกระทรวงสาธารณสุขญี่ปุ่นซึ่งจะดูจากระดับความร้ายแรงของปัญหา ระดับความเสี่ยง เช่น ปีนี้อาจตรวจ โลหะหนัก ปีต่อไปอาจไม่ตรวจโลหะหนัก เปลี่ยนไปตรวจรายการอื่น วิธีที่ดีที่สุดคือควบคุมการใช้สารต่างๆให้ถูกต้องเพื่อไม่ให้มีปัญหาสารตกค้าง การตรวจทาง lab เป็นการตรวจ final product เท่านั้น ไม่ใช่การควบคุมระบบ สำหรับการตรวจฝั่งไทยก่อนส่งออกหากไม่มีข้อกำหนดว่าจะต้องตรวจรับรองรายการใดแล้ว (ถ้ามีข้อกำหนด เช่น ต้องมีใบรับรองจากกรมประมงรายการใดบ้าง ท่านก็ให้กรมประมงรับรองรายการตามเดิม) ก็ถือเป็นการตรวจ monitor แต่ถ้าผู้ส่งออกไทยไม่มั่นใจในผลิตภัณฑ์ว่าจะมีปัญหาและกลัวว่าเมื่อสินค้าส่งไปถึงญี่ปุ่นจะถูก reject จึงอยากตรวจก่อนก็สามารถดำเนินการได้ ควรเลือกเฉพาะรายการที่ประเมินแล้วว่าน่าจะมีปัญหา ผู้ประกอบการควรสร้างระบบควบคุมวัตถุดิบ เช่น ซื้อจากแหล่งที่ควบคุมสารเคมีได้ , contact farm หรือตรวจวัตถุดิบก่อนเข้าโรงงาน
ใช่ เป็นประเด็นของสารเคมีตกค้างในสิ่งแวดล้อมซึ่งอาจต้องให้ความสนใจมากสำหรับสารบางรายการกับผลผลิตเกษตรบางชนิด แต่โดยทั่วไปจะมาจากการใช้โดยตรงของผู้ผลิต
มีแล้วแต่ไม่ครอบคลุมมากเท่ากับของญี่ปุ่น หาข้อมูลได้จากประกาศค่าสารตกค้างต่างๆของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (ไม่ได้มีประกาศรวมเป็นฉบับเดียว จะมีการประกาศเป็นเรื่องๆไป) และประกาศคณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (ข้อมูลที่ มกอช. ) เรื่องค่า MRLs ต่างๆมีการรวบรวมไว้ประมาณ 200-300 ค่า
ค่ามาตรฐาน MRLs ที่กำหนดคือ ใช้ได้แต่ห้าม wrong use ทำให้มีค่าเกิน ยกเว้น 15 รายการที่ห้ามใช้ เป็นข้อมูลที่ได้มีการเผยแพร่แก่ผู้เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นผู้ประกอบการ หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานส่งเสริม หรือบริษัทสารเคมี
สินค้าแห้งกับสด
ถ้ากระบวนการในการขนส่ง แปรรูปมีระบบควบคุมดูแลที่ป้องกันการปนเปื้อน pesticide แล้วโดยหลักการแล้วก็ไม่ควรพบ pesticide ในผลิตภัณฑ์แปรรูปอีก
บริษัทยังคงได้รับสิทธิพิเศษตามระบบ Pre-certification แต่บริษัทควรที่จะมีการพิจารณาว่าสินค้าของท่านมีค่าสารเคมีอะไรที่ญี่ปุ่นให้ความสนใจเพิ่มเติม หรือเข้มงวดขึ้นจากเดิม (ถ้าก่อนประกาศ positive เดิมห้ามใช้สารนั้นอยู่แล้ว ถ้านำมาประกาศมีค่า MRLs ก็ถือว่าไม่มีผลด้านลบใดๆต่อบริษัทท่าน)
1. ขณะนี้ญี่ปุ่นกำหนดวิธีการวิเคราะห์สำหรับสารที่กำหนดไม่ให้มีตกค้างแล้ว ออกมา เป็นกฎหมาย
2. เนื่องจากยังไม่เคยมีปัญหาเรื่องการกดดันและผลการวิเคราะห์กับญี่ปุ่นยังไม่มีการหารือ 3. ขอให้หน่วยงาน วิเคราะห์ช่วยตรวจสอบข้อมูลวิธีการวิเคราะห์หากมีประเด็นกันที่ ต้องการเจรจา ขอให้ส่งผ่าน มกอช. เพื่อจะได้ประสานสำนักงานที่ปรึกการเกษตร นำมาหารือกับกระทรวงสาธารณสุขญี่ปุ่นต่อไป
ไม่ใช่ บางรายการ บางสินค้าอาจสุ่มตรวจหรือตรวจเข้ม 100% (กรณีที่มีปัญหา)ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ความเสี่ยง เสี่ยงมากตรวจมาก เสี่ยงน้อยตรวจน้อยหรือบางช่วงอาจไม่ตรวจเลย แค่ monitor
ผู้ประกอบการควรมีการตรวจสอบสารตกค้างรายการที่มีความเสี่ยงใน แป้ง spice โดยตรวจสอบเอง หรือขอให้ suppliers ของท่านตรวจสอบมาก่อน หรือ อาจให้มีใบรับรองมา เป็นต้น หรือจำกัดแหล่งซื้อจากแหล่งที่ตรวจสอบแล้วไม่มีปัญหา
จำนวนรายการที่จะต้องควบคุมจะประกอบด้วยรายการของไก่ และรายการของแป้ง อย่างไรก็ตามญี่ปุ่นอาจพิจารณาเน้นเฉพาะไก่ก็ได้ แต่ญี่ปุ่นจะพิจารณาแป้งด้วยเมื่อไรก็ย่อมได้ ส่วนญี่ปุ่นจะตรวจสอบรายการอะไรบ้างก็ต้องดูแผนการสุ่มของกระทรวงสาธารณสุขญี่ปุ่นซึ่งจะดูจากระดับความร้ายแรงของปัญหา ระดับความเสี่ยง เช่น ปีนี้อาจตรวจไนโตรฯ ปีต่อไปอาจไม่ตรวจ เปลี่ยนไปตรวจรายการอื่น วิธีที่ดีที่สุดคือควบคุมการใช้สารต่างๆให้ถูกต้องเพื่อไม่ให้มีปัญหาสารตกค้าง การตรวจทาง lab เป็นการตรวจ final product เท่านั้น ไม่ใช่การควบคุมระบบ สำหรับการตรวจฝั่งไทยก่อนส่งออกหากไม่มีข้อกำหนดว่าจะต้องตรวจรับรองรายการใดแล้ว ก็ถือเป็นการตรวจ monitor แต่ถ้าผู้ส่งออกไทยไม่มั่นใจในผลิตภัณฑ์ว่าจะมีปัญหาและกลัวว่าเมื่อสินค้าส่งไปถึงญี่ปุ่นจะถูก reject จึงอยากตรวจก่อนก็สามารถดำเนินการได้ ควรเลือกเฉพาะรายการที่ประเมินแล้วว่าน่าจะมีปัญหา อย่างไรก็ตาม การพัฒนาขีดความสามารถของ lab ทั้งภาครัฐและเอกชนก็เป็นสิ่งที่ต้องดำเนินการ
ใช้ข้อมูลของ corn
สินค้า lot นั้นถูกปฏิเสธการนำเข้า จะมีมาตรการตรวจสอบเข้มขึ้น เช่น จากอาจสุ่มตรวจ 50% และหากสถานการณ์การตรวจพบยังไม่ดีขึ้นอาจใช้มาตรการกักกัน ในบางกรณีอาจใช้มาตรการ black list ผู้ส่งออก (จากฝ่ายญี่ปุ่นหรือขอความร่วมมือจากฝ่ายไทย) หรือ มาตรการสูงสุด คือระงับการนำเข้าชั่วคราวสินค้านั้นๆจากประเทศที่พบปัญหาอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ระดับความรุนแรงของปัญหา การแก้ไขปัญหาของ competent authority ของประเทศผู้ส่งออก
มีข้อมูลจากการทำ residue trail ของไทยเอง รวมทั้งข้อมูลจากต่างประเทศประกอบ
วันที่สินค้าจำหน่ายที่ญี่ปุ่น
ในกรณีของข้าวถือเป็นกรณีพิเศษ เนื่องจากญี่ปุ่นมีนโยบายปกป้องการผลิตภายในประเทศมาก ดังนั้นค่าที่ประกาศทั้งหมด 509 ชนิดจะมีการตรวจสอบทั้งหมดซึ่งจะแตกต่างจากสินค้าชนิดอื่นๆซึ่งจะไม่มีการตรวจสอบทั้งหมด (ในระยะต่อไปญี่ปุ่นอาจลดการตรวจลงสำหรับสารที่ไม่มีการตรวจพบ) การตรวจสอบครั้งแรก OMIC จะตรวจที่โกดัง 208 ชนิด สำหรับค่า MRLs ที่ไม่เกิน 0.01 ppm. และอีก 301 ชนิดจะสุ่มตัวอย่างเมื่อของลงเรือแล้วแต่จะส่งตรวจที่ญี่ปุ่น โดยเมื่อถึงท่าเรือญี่ปุ่นแล้วกระทรวงสาธารณสุขญี่ปุ่นจะสุ่มตรวจตามขั้นตอนปกติ ขั้นตอนในส่วนของข้าวทำให้ระยะเวลาในการตรวจสอบเพิ่มจากเดิม 10 วัน เป็น 3 สัปดาห์ สำหรับสินค้าอื่นๆ ณ ปัจจุบันไม่ได้มีการตรวจสอบที่ปลายทางทุกรายการตามที่ประกาศ และไม่จำเป็นต้องส่งตรวจที่ญี่ปุ่น
คงต้องดูรายละเอียดของวิธีการตรวจวิเคราะห์ของญี่ปุ่นก่อนว่ามีปัญหาหรือไม่ก่อน
ใช้ค่าใน positive list ตั้งแต่วันที่ 29 พฤษภาคม 2549 (วันที่สินค้าจำหน่ายในตลาดญี่ปุ่น) เพราะเป็นค่าที่ปรับปรุงแก้ไขเพื่อบังคับใช้ล่าสุด
เมื่อเป็นอาหารแล้วต้องไม่พบรายการสารตกค้างตามที่ระบุทุกรายการที่เป็นส่วนผสม ส่วนจะตรวจสอบรายการอะไรบ้างก่อนส่งออก ในกรณีที่มีข้อกำหนดอยู่แล้วว่าต้องมีการตรวจสอบ เช่น ตรวจยาปฏิชีวนะบางรายการในกุ้ง ท่านก็ส่งกรมประมงตรวจรับรองตามรายการเดิม ส่วนรายการที่ปรากฏใน positive list ถ้าท่านมั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ของท่านไม่มี ท่านก็ไม่ต้องตรวจ แต่ถ้าไม่มั่นใจก็ส่งตรวจ ทั้งนี้ญี่ปุ่นอาจมีการสุ่มตรวจเฉพาะกุ้ง หรือบางช่วงทั้งกุ้งและปลาหมึก และบางช่วงทุกสินค้าก็ได้ ขึ้นอยู่กับความเสี่ยง และความเข้มงวดของญี่ปุ่น แต่ในข้อเท็จจริงคือไม่มีใครตรวจทุกรายการในทุกสินค้าที่ประกาศได้ทั้งหมด
เหมือนกัน แต่ผู้นำเข้าวัตถุดิบก็ต้องมีระบบ monitor วัตถุดิบจากญี่ปุ่นเองด้วยเพื่อให้สามารถมั่นใจได้
หากญี่ปุ่นจะใช้มาตรฐานที่มีการเพิ่มเติมใน CODEX ในภายหลังญี่ปุ่นก็ต้องนำค่าที่เพิ่มเติมนี้ ไปประกาศเพิ่มเติมในกฎระเบียบของญี่ปุ่นเองก่อนจึงจะบังคับใช้ได้
กฎระเบียบ positive list นี้เป็นระเบียบที่บังคับใช้ในประเทศญี่ปุ่น จะครอบคลุมสินค้าที่ วางจำหน่ายในญี่ปุ่นไม่ว่าสินค้านั้นจะผลิตจากประเทศญี่ปุ่นเองหรือนำเข้าก็ตาม
อาหารขั้นปฐมที่ไม่ผ่านกระบวนการแปรรูป หรืออาหารที่ผ่านกระบวนการแปรรูปอย่างง่าย เช่น แล่เป็นชิ้นบาง ตากแห้ง แช่แข็ง โรยเกลือ เป็นต้น ไม่สามารถขอรับรองระบบ Pre-certification System to Japan ได้
จะมีข้อตกลงเป็นกรณีๆไปกับ competence autorities เช่น กรณีผักผลไม้ภายใต้โครงการ safe (ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไข เช่น มาจากฟาร์ม GAP และอื่นๆ) ซึ่งจะเก็บตัวอย่างตรวจสอบแต่ไม่ต้องรอผล หากผลออกมาว่ามีสารตกค้างจึงเรียกเก็บจากตลาด
สินค้าที่ถูกสุ่มตรวจจะถูกกันกันและรอผลนานเท่าใดขึ้นอยู่กับระยะเวลาในการตรวจสอบและรอผลตรวจวิเคราะห์สารแต่ละชนิดซึ่งใช้ระยะเวลาไม่เท่ากัน และสินค้านั้นจะถูกสุ่มตรวจถูกตู้หรือไม่ขึ้นอยู่กับสานการณ์ ในกรณีปกติจะไม่มีการสุ่มตรวจ 100 % ยกเว้นมีความเสี่ยงสูง เช่น มีการตรวจพบปัญหาอย่างต่อเนื่องและเป็นค่าตกค้างที่เป็นอันตรายมาก
หากไม่มีระบุค่า MRLs เฉพาะของ surimi ให้ถือหลักว่า surimi ทำจากผลิตภัณฑ์ปลา จึง ใช้มาตรฐาน positive list สำหรับปลา
กฎหมายค่า positive list กำหนดว่าต้องตรวจไม่เจอเมื่อสินค้าจำหน่ายที่ญี่ปุ่น ไม่ได้หมายความว่าไทยจะต้องตรวจไปทุก shipment ก่อนส่งออก ยกเว้นแต่มีข้อตกลงกันไว้ซึ่งอาจสืบเนื่องญี่ปุ่นตรวจพบ case มาก หากไม่พบเป็นเวลานานแล้วต้องการยกเลิกการตรวจฝ่ายไทย เรื่องนี้จะต้องเจรจากัน
เป็นสารเคมีชนิดหนึ่งซึ่งมีอันตรายอย่างร้ายแรงต่อสุขภาพมนุษย์
ห้ามใช้จึงห้ามตรวจพบ (ตาม detection limit ) ถ้าใช้แต่ไม่สามารถตรวจพบได้ก็ไม่มีปัญหา แต่ในกรณีนี้เมื่อเทคโนโลยีการตรวจวิเคราะห์ดีขึ้นเรื่อยๆ ระดับ detection limit จะลดลงเรื่อยๆ หรืออาจปรับเป็นการตรวจ metabolite
ข้าวญี่ปุ่นมีการตรวจสอบสูงเพราะเป็นสินค้าที่ sensitive และมีการปกป้องสูงของญี่ปุ่น ส่วนสินค้าอื่นๆ จะพิจารณาตามความเสี่ยงในแต่ละช่วง เช่น alflatoxin ในถั่วและธัญพืช
ขึ้นอยู่กับว่าสินค้าของบริษัทนั้นๆมีการตรวจพบสารตกค้างตาม positive list หรือไม่ เพราะญี่ปุ่นมีสิทธิตรวจค่าต่างๆตามที่กำหนด ทั้งนี้หากญี่ปุ่นพอใจในข้อมูลที่แนบไป เช่น สมมุติว่าขณะนี้ญี่ปุ่นตรวจ sulfa แต่สินค้าไทยแนบ report lab ของ sulfa ไปด้วย ญี่ปุ่นก็อาจไม่ตรวจเลย หรือขณะนี้ญี่ปุ่นไม่ได้ตรวจ sulfa แต่เนื่องจากเป็นรายการที่อยู่ใน list ผู้ประกอบการจึงแนบ report ล่วงหน้าเพื่อเป็นการป้องกันการอาจถูกตรวจสอบ ทั้งนี้ requirement แนบ report lab ค่าสารเคมีบางรายการอาจมีได้ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย แต่ค่าทั้งหมดที่ประกาศไม่ได้หมายความว่าต้องมี report lab แนบไป
ได้ เพราะถ้าเป็นผลิตภัณฑ์ไก่แปรรูปแล้วไม่ตรวจพบค่าตกค้างใดๆตาม positive list ก็ถือว่าปฏิบัติตามกฎระเบียบญี่ปุ่น
ค่า MRLs ใน positive list ของญี่ปุ่นนี้หมายความว่าสินค้าประเภทเดียวกันที่จำหน่ายในญี่ปุ่นไม่ว่าสินค้าที่ผลิตในประเทศญี่ปุ่นหรือนำเข้าย่อมใช้ค่าเดียวกัน ดังนั้น MRLs สารรายการหนึ่งใน apple ในญี่ปุ่นและ apple นำเข้าจะเท่ากัน MRLs สารรายการหนึ่งในมะม่วงในญี่ปุ่น (ถ้ามี)และมะม่วงนำเข้าจะเท่ากัน ส่วนค่าของ apple กับมะม่วงจะเท่ากันหรือไม่ต้องดูรายละเอียดในประกาศอีกที
อย่าใช้สารเคมีตัวนั้นในการผลิตอาหาร เพราะฉะนั้นท่านก็จะไม่พบสารตกค้างตัวนั้นในอาหาร สำหรับรายการที่แม้แต่ญี่ปุ่นก็ยังวิเคราะห์ไม่ได้ก็ไม่ต้องกังวลมากเพราะญี่ปุ่นก็ไม่ตรวจเช่นกัน แต่จะให้ญี่ปุ่นตอบอย่าง commit ว่าไม่ตรวจก็เป็นไปไม่ได้ และเมื่อมีวิธีตรวจวิเคราะห์ญี่ปุ่นก็อาจจะตรวจวิเคราะห์ได้
ไม่มี , positive list เป็นเพียงการกำหนดค่ามาตรฐานสารเคมีที่อนุญาตให้มีได้ในผลิตภัณฑ์ เท่านั้น
ปฏิบัติตามหลัก GAP และอาจมีการ monitor ดูว่ามีปัญหาการฉีดสารเคมีจากแปลงหนึ่งอย่างมากแล้วปนเปื้อนมาถึงซึ่งไม่น่ามาจากการใช้สารกับพืชโดยตรงเพราะของไทยไม่ใช่การฉีดยาฆ่าแมลงโดยใช้เฮลิคอปเตอร์พ่นซึ่งจะฟุ้งกระจากมาก แต่อาจมีปัญหาในเรื่องเมื่อมีการชะล้างจากแปลงติดกันมายังแหล่งน้ำแล้วนำน้ำจากแหล่งน้ำเดียวกันนี้มาใช้ในแปลงของเรา
ผู้บริโภคญี่ปุ่นถือว่ามีการคุ้มครองมากกขึ้นในแง่ความปลอดภัยด้านอาหาร ส่วนเรื่องราคายังไม่มีข้อคิดเห็นเนื่องจากยังไม่มีรูปธรรมที่ชัดเจน
ทั้งสองอย่าง
ไม่ต้องการ
การสุ่มตัวอย่างหลังกระจายสินค้าแล้วในประเทศญี่ปุ่นเป็นการดำเนินการของกระทรวงสาธารณสุขญี่ปุ่น ถือเป็น market control ซึ่งจะเป็นไปตามแผน market control แต่ละปีของกระทรวงสาธารณสุข ทั้งนี้ข้อมูลในส่วนนี้จะปรากฏใน website ของญี่ปุ่นบ้างเป็นครั้งคราวแต่เป็นภาษาญี่ปุ่น อย่างไรก็ตามในกรณีที่ญี่ปุ่นให้ความเข้มงวดสินค้าใดที่กระทบไทยโดยตรง สำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศ ประจำกรุงโตเกียวจะประสานงานแจ้งให้ มกอช. ทราบ
มาตรฐาน positive list ที่กำหนดเป็นมาตรฐานภาครัฐ การตรวจที่ด่านนำเข้าของญี่ปุ่นใช้เกณฑ์ตามมาตรฐานภาครัฐ แต่ในกรณีที่ผู้นำเข้าญี่ปุ่นมีการกำหนดที่เข้มงวดกว่ามาตรฐานภาครัฐของญี่ปุ่น ผู้ส่งออกของไทยควรที่จะมีการหารือและชี้แจงกับผู้นำเข้าญี่ปุ่น อย่างไรก็ตาม หากท้ายสุดผู้นำเข้าญี่ปุ่นยืนยันตามเดิมผู้ส่งออกอาจต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดของผู้นำเข้า มิฉะนั้น สินค้าของท่านอาจผ่านด่านญี่ปุ่นเข้าไปได้ แต่ผู้นำเข้าไม่ยอมรับสินค้าของท่าน
ขึ้นอยู่กับข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ด้านการประเมินความเสี่ยง และข้อเท็จจริงการตรวจพบที่ผ่านมา ข้อมูลการใช้สารเคมีชนิดนั้นๆ เช่น สารเคมีชนิดนั้นอาจไม่นิยมนำไปใช้กับสินค้าบางรายการเลยก็ถือว่าโอกาสจะเจอสารตกค้างต่ำมาก
สินค้า lot ที่ตรวจพบนั้นจะมีการปฏิเสธการนำเข้า และหลังการตรวจพบครั้งที่ 1 ตรวจ เข้มงวด 50% ส่วนครั้งที่ 2-3 อาจจะสั่งกักกัน
ขึ้นอยู่กับแผนการสุ่มของญี่ปุ่นซึ่งอาจมีการเปลี่ยนแปลงและปรับแผนได้ขึ้นอยู่กับการประเมินความเสี่ยงของญี่ปุ่นว่าสินค้าใดมีความเสี่ยงสูงในปัญหาอะไร สินค้าใดมีความเสี่ยงต่ำกว่า โดยจะมีการตรวจสอบในรายการที่มีความเสี่ยงสูง สำหรับสินค้าที่มีความเสี่ยงต่ำอาจไม่มีการตรวจสอบ หรือสุ่มตรวจแบบติดตาม เช่น ในระยะหลังญี่ปุ่นค่อนข้างให้ความสนใจตรวจสอบ alflatoxin เป็นต้น
ขณะนี้มีห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองจากประเทศญี่ปุ่นหลายแห่ง เช่น ของกรมวิชาการเกษตร กรมปศุสัตว์ กรมประมง สถาบันอาหาร lab กลาง(LCFA) เป็นต้น ซึ่งหากมีการแนบ test report ตามข้อกำหนดของระเบียบใดๆก็ตามต้องมาจาก lab เหล่านี้ แต่หากผู้ประกอบการไทยต้องการตรวจสอบจากฝั่งไทยไปเองโดยไม่มีการแนบ test report (monitor เพื่อไม่ให้พบสารตกค้างหากญี่ปุ่นมีการตรวจสอบปลายทาง) ก็สามารถติดต่อ lab ต่างๆซึ่งมีการขึ้นทะเบียนรายการที่ได้รับการรับรองแล้วที่ สำนักรับรองมาตรฐานสินค้าและระบบคุณภาพ มกอช.
ค่า MRLs ที่กำหนดดูได้ที่ website มกอช. แสดงว่าต้องไม่พบสารตกค้างเกินค้าที่ประกาศ แต่ไม่ได้หมายความว่าญี่ปุ่นจะมีการตรวจสอบทุกรายการ แต่ญี่ปุ่นสามารถจะตรวจสอบทุกรายการเมื่อไรก็ได้ เหมือนกับประกาศของไทยหรือประเทศอื่นๆ อาจกำหนดค่า MRLs ของสินค้าหนึ่ง 100 รายการ แต่ปัจจุบันอาจตรวจสอบเพียงบางรายการ แต่ในระยะต่อไปอาจเพิ่มหรือลดรายการที่ตรวจสอบ แต่ตองไม่เกิน 100 รายการ ค่า Oxolonic MRLs เท่ากับ 0.03 ppm. อย่างไรก็ตาม เนื่องจากค่าสุดท้ายที่ประกาศใช้ ใน CD ที่แจกในการสัมมนาและที่ขึ้น website จะใช้แกนเป็นชื่อสารอาจจะดูยากสักหน่อย ดังนั้นจึงขอให้ท่านใช้วิธีดูจากเอกสารประกอบการสัมมนาที่ขึ้น website จะใช้แกนเป็นชื่อสินค้าซึ่งดูง่ายกว่า แต่ค่ายังไม่ update ยังเป็นเพียงร่างสุดท้าย อาจมีการปรับค่าบางรายการบ้าง จึงต้องนำชื่อสารนั้นมาเปรียบเทียบกับค่า final ที่บังคับใช้ ( ค่า final ที่แยกเป็นกลุ่มสินค้านั้นขณะนี้ยังไม่มี version ภาษาอังกฤษ )
1. รายชื่อฟาร์มมาตรฐานด้านพืชดูได้ที่ เว็บไซต์ของกรมวิชาการเกษตร www.doa.go.th
2. รายชื่อฟาร์มมาตรฐานด้านประมงดูได้ที่ website กรมประมง www.fisheries.go.th
3. รายชื่อฟาร์มมาตรฐานด้านปศุสัตว์ดูได้ที่ website กรมปศุสัตว์
4. สามารถดูแหล่งสินค้าเกษตรและอาหารคุณภาพ Q ได้ที่ websit ของ มกอช.
หมายถึงการตรวจพบปัญหาการไม่สอดคล้องกับกฎหมายญี่ปุ่น เช่น ตรวจพบสารตกค้างเกินค่าที่อนุญาต ไม่มีการเก็บและรายงานข้อมูลอย่างเป็นทางการ
มี ขึ้นอยู่กับแต่ละรายการ
LD ของแต่ละรายการจะไม่เท่ากัน
ใช้ค่าที่ประกาศจะบังคับใช้วันที่ 29 เดือนพฤษภาคม 2549 นี้ เนื่องจากเป็นค่าที่มีการปรับปรุงแก้ไขหลังสุดของญี่ปุ่น
ตามกฎระเบียบ Positive list ของญี่ปุ่นกำหนดแค่ว่าจะต้องไม่พบ หรือพบสารตกค้างไม่ เกินค่าที่กำหนด ดังนั้นฝ่ายไทยจะตรวจหรือไม่ตรวจก็ไม่ใช่ข้อบังคับของญี่ปุ่น โดยหลักการแล้วสารเคมีต้องห้ามของไทย ไม่ควรมีการตรวจพบในสินค้าของไทย แต่หากยังมีความเสี่ยงที่จะมีสารตกค้างนั้นในผลิตภัณฑ์ส่งออกไปญี่ปุ่น เช่น ไทยยังมีการตรวจพบอยู่ โดยอาจเกิดจากการลักลอบการใช้ เป็นต้น ผู้ประกอบการก็อาจพิจารณาตรวจสอบก่อนส่งออกได้ ส่วนญี่ปุ่นจะตรวจสอบเมื่อสินค้าไทยไปถึงญี่ปุ่นหรือไม่ขึ้นกับการพิจารณาของญี่ปุ่น เช่น มีการตรวจพบอยู่ ญี่ปุ่นก็อาจมีการสุ่มตรวจหรือตรวจเข้มก็ได้ แต่ถ้าพิจารณาแล้วว่าเป็นสารต้องห้ามของไทย การบังคับใช้กฎหมายของไทยชัดเจน การสุ่มติดตามไม่เคยพบปัญหา ญี่ปุ่นก็ไม่ตรวจเลยก็ได้
สารทั้ง 15 รายการญี่ปุ่นกำหนดห้ามพบในอาหารทุกชนิด แต่ไม่ได้หมายความว่าญี่ปุ่นจะตรวจในผลิตภัณฑ์ทุกชนิด จะพิจารณาตามความเสี่ยงและข้อเท็จจริงของการใช้ เช่น ยาปฏิชีวนะคลอแรมฟินิคอลก็อาจตรวจเฉพาะในไก่ กุ้ง เป็นต้น ไม่มีการตรวจในผักผลไม้เพราะไม่มีการนำยาปฏิชีวนะไปใช้กับพืช
หมายถึงรายชื่อที่ถูกคำสั่ง เช่น ถูกกักกัน เป็นต้น เนื่องจากปฏิบัติไม่สอดคล้องกับ กฎหมายสุขอนามัยญี่ปุ่น
สารเคมี 65 รายการ คือสารเคมีเกษตรที่พิจารณาแล้วว่าปลอดภัย ไม่เป็นอันตรายจึงไม่ได้กำหนดค่า MRLs สำหรับการใช้ในการเกษตร แต่ไม่ได้หมายความว่า สามารถใช้ได้โดยไม่จำกัด เพราะบางรายการเมื่อนำมาใช้เป็น food additive ก็จะมีข้อกำหนดเกี่ยวกับเรื่องนี้ซึ่งต้องมีการควบคุมในการใช้เมื่อเป็น food additive
ใช่
มีหน่วยงานของรัฐหลายหน่วยที่ตรวจสอบการใช้สารเคมีของเกษตรกร เช่น การตรวจรับรองฟาร์มมาตรฐานซึ่งจะมีเรื่องการใช้สารเคมี ซึ่งเราสามารถมั่นใจได้ในระดับหนึ่งว่าฟาร์มนั้นมีการใช้สารเคมีตามที่ให้คำแนะนำ แต่ไม่ได้หมายความว่า 100% เพราะบางทีก็มีปัญหาใช้สารเคมีตามที่แนะนำ แต่ปรากฏว่าสารเคมีที่ใช้ติดฉลกาไม่ตรงกับข้อเท็จจริง เป็นต้น ปัจจุบันหน่วยงานที่ดูและเรื่องฟาร์ม เช่น กรมวิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร กรมปสุสัตว์ กรมประมง เป็นต้น ในระยะต่อไปจะเป็นการจัดตั้ง CB เอกชนเพื่อมาสนับสนุนการดำเนินงานด้านนี้ด้วย
ถ้าสารเคมีนั้นๆไม่ได้อยู่ในค่าที่ประกาศใน positive list คือ ที่ไม่ได้กำหนดค่า MRLs ไว้ก็จะใช้ค่า Uniform Limit คือ 0.01 ppm. ทั้งนี้ในกรณียากจะวิเคราะห์ที่ระดับค่า 0.01 ppm. ให้ใช้ค่าที่สามารถวิเคราะห์ได้ต่ำสุดเป็นมาตรฐาน เช่น ค่า pyrethrin จะไม่ใช้ค่า 0.01 ppm. เนื่องจากยากที่จะวิเคราะห์ แต่จะใช้ค่า 0.05 ppm. ซึ่งเป็นค่าที่สามารถวิเคราะห์ได้ต่ำ
ได้สอบถามญี่ปุ่นไปแต่ไม่ได้รับคำตอบเข้าใจว่าญี่ปุ่นไม่รู้จัก ในหลักการสินค้าจะแยกเป็นกลุ่มๆ และแต่ละกลุ่มจะมีรายละเอียดแต่ละรายการ และใน บางกลุ่มระบุไว้มีรายการอื่นๆ ให้ใช้รายการอื่นๆของสินค้ากลุ่มเดียวกัน แต่ aloe vera ไม่ใช่ผลไม้ คงต้องดูรายการอื่นๆ แทน
จากข้อมูลความเสี่ยงและการประเมินความเสี่ยง
ทำอย่างไรก็ได้ที่จะสร้างความมั่นใจได้ว่าสินค้าของท่านไม่มีสารตกค้างตามที่ระบุไว้ใน positive list ตามรายการสินค้าของท่าน ไม่จำเป็นต้องส่งตรวจที่ lab ทุกค่าสารเคมี สำหรับค่าที่ห้อง lab ในประเทศตรวจไม่ได้ ถ้าญี่ปุ่นเองก็ตรวจไม่ได้ (มีอยู่ 200 ค่าที่ยังไม่สามารถมีวิธีตรวจวิเคราะห์)ก็คงไม่ต้องกังวลมาก แต่ถ้าที่อื่นตรวจได้แต่ไทยตรวจไม่ได้ หรือ คงต้องส่งตรวจที่ lab อื่นๆ หาวิธีในการควบคุมการใช้ในอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน เช่น จำนวนการใช้ ระยะ withdrawal period
ประกอบด้วยสมาชิกของ ASEAN 10 ประเทศ ได้แก่ อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ ไทย บรูไนดารุสซาลาม เวียดนาม ลาว พม่า และกัมพูชา
APEC เป็นชื่อย่อของ Asia-Pacific Economic Cooperation ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2532 เพื่อให้เกิดความร่วมมือทางเศรษฐกิจให้มากขึ้นระหว่างประเทศในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ปัจจุบันองค์กรเป็นเครื่องมือสำคัญในการเปิดตลาดการค้าในภูมิภาคและเป็นองค์กรความร่วมมือทางเศรษฐกิจที่สำคัญของภูมิภาค
สมาชิกมีจำนวน 21ประเทศ ได้แก่ ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ บรูไน เวียดนาม สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น สาธารณรัฐประชาชนจีน จีนไทเป ฮ่องกง เม็กซิโก ปาปัวนิวกินี ชิลี รัสเซีย และเป
ASEAN ย่อมาจากคำว่า Association of Southeast Asain Nations หมายถึง สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นองค์กรซึ่งถือกำเนิดตามปฏิญญากรุงเทพฯ (Bangkok Declaration) เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2510 ตามเจตนารมณ์ของผู้นำประเทศเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ 5 ประเทศ ได้แก่ อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และประเทศไทย ที่จะทำให้มีการรวมกลุ่มและร่วมมือกันเสริมสร้างให้ภูมิภาคมีสันติภาพ อันนำมาซึ่งเสถียรภาพทางการเมืองและความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ซึ่งต่อมาบรุไนดารุสซาลามได้เข้าเป็นสมาชิกลำดับที่ 6 ในปี 2547 เวียดนามเข้าเป็นสมาชิกลำดับที่ 7 ในปี 2538 และลาวกับพม่าเข้าเป็นสมาชิกพร้อมกันเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2540 และสุดท้ายกัมพูชาเข้าเป็นสมาชิกในปี 2542 ทำให้ปัจจุบันอาเซียนมีสมาชิกรวม 10 ประเทศ
ASEAN มีการรวมกลุ่มกันเพื่อเสริมสร้างให้ภูมิภาคมีความสันติ อันนำมาซึ่งเสถียรภาพทางการเมืองและความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
EFTA ย่อมาจากคำว่า European Free Trade Association คือสมาคมการค้าเสรียุโรป ตั้งขึ้นเมื่อปี 2503 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อก่อให้เกิดการค้าเสรีบนพื้นฐานแห่งความเป็นธรรม ส่งเสริมการขยายตัวทางเศรษฐกิจ โดยให้เกิดเสถียรภาพทางการเงินและยกระดับมาตรฐานการครองชีพอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบันสมาชิก คือ ไอซ์แลนด์ นอร์เวย์ สวิตเซอร์แลนด์ และลิกเตนสไตน์
EFTA มีวัตถุประสงค์เพื่อก่อให้เกิดการค้าเสรีบนพื้นฐานแห่งความเป็นธรรม ส่งเสริมการขยายตัวทางเศรษฐกิจ โดยให้เกิดเสถียรภาพทางการเงินและยกระดับมาตรฐานการครองชีพอย่างต่อเนื่อง
สมาชิกประกอบด้วย ไอซ์แลนด์ นอร์เวย์ สวิตเซอร์แลนด์ และลิกเตนสไตน์
EU ย่อมาจากคำว่า European Union เป็นการรวมประเทศในสมาคมยุโรป 15 ประเทศซึ่งทำให้ใช้ชื่อสหภาพยุโรปแทนประชาคมยุโรป และปัจจุบันมีสมาชิกเพิ่มขึ้นอีก 10 ประเทศ
ได้แก่ สาธารณรัฐเชค ฮังการี โปแลนด์ สโลวัค สโลเวีย เอสโธเนีย ลิธัวเนีย ลัทเวีย มอลต้า ไซปรัส
คือ ร่างกฎหมาย ที่เสนอต่อคณะรัฐมนตรีแห่งสภาพยุโรปและรัฐสภายุโรปเพื่อพิจารณา [ซึ่งร่างกฎหมายดังกล่าวจะจัดทำขึ้นหลังจากคณะกรรมาธิการยุโรป ได้รับฟังความคิดเห็นของประชาชนที่มีต่อนโยบาย และคณะกรรมาธิการยุโรปได้นำแนวคิดเห็นดังกล่าว มาวิเคราะห์ สังเคราะห์และประมวล แล้วจึงจัดทำร่างกฎหมายที่เรียกว่า White Paper]
สหภาพยุโรปไม่ได้แทนที่ประเทศต่างๆที่ดำรงอยู่ แต่ในขณะเดียวกันก็มีสถานะมากกว่าองค์กรระหว่างประเทศ จึงอาจกล่าวได้ว่าสหภาพยุโรปเป็นองค์กรอันเป็นเอกลักษณ์ที่สมาชิกได้ร่วมกันจัดตั้งสถาบันต่างๆ ขึ้น และได้มอบอำนาจอธิปไตยบางส่วนให้แก่สถาบันนั้น เพื่อให้มีการตัดสินใจในเรื่องที่มีผลประโยชน์ร่วมกันได้ตามแบบประชาธิปไตยในระดับยุโรป นโยบายและกฎหมายทั่วไปของสหภาพยุโรปเป็นผลจากการทำงานร่วมกันของสามสถาบันหลักอันได้แก่: คณะมนตรีแห่งสหภาพยุโรป รัฐสภายุโรป และคณะกรรมาธิการยุโรป โดยสามเหลี่ยมสถาบันนี้ได้รับการสนับสนุนจากสถาบันที่มีความสำคัญอื่นๆอันได้แก่ ศาลยุติธรรม ศาลตรวจสอบการเงินและบัญชียุโรป และธนาคารกลางแห่งยุโรป
สนธิสัญญาซึ่งมีผลผูกพันทางกฎหมายจำนวนมากเปรียบเสมือนหัวใจของสหภาพยุโรป เพราะสนธิสัญญาได้กำหนดให้ประเทศสมาชิกถ่ายโอนอำนาจอธิปไตยบางส่วนของตนให้แก่สถาบันร่วมต่างๆที่ปกป้องทั้งผลประโยชน์ของแต่ละประเทศสมาชิกและของยุโรปโดยรวม สนธิสัญญาเหล่านี้มีความสำคัญเนื่องจากเป็นรากฐานในการก่อตั้งสหภาพยุโรป และให้รายละเอียดถึงวิธีการและขอบเขตงานที่มีการบูรณาการของประเทศสมาชิก สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสนธิสัญญาเหล่านี้ โปรดดูที่http://europa.eu.int/abc/treaties_en.htm
มีดาว 12 ดวงเพราะเลข 12 เป็นสัญลักษณ์ของความครบถ้วนสมบูรณ์ และความเป็นเอกภาพ จำนวนดาวบนธงจึงคงเดิมแม้จะมีสมาชิกเพิ่มมากขึ้น ธงไม่ใช่แค่เพียงสัญลักษณ์ของสหภาพยุโรปเท่านั้น แต่ยังหมายถึงเอกลักษณ์และความเป็นเอกภาพของยุโรป ดาวสีทองที่เรียงกันเป็นรูปวงกลมยังแสดงให้เห็นถึงความเป็นอันหนึ่งอันเดียวและความกลมเกลียวกันของประชาชนยุโรป
สหภาพยุโรปมีภาษาทางราชการ 20 ภาษา ได้แก่ ภาษาสเปน เดนมาร์ก เยอรมัน กรีก อังกฤษ ฝรั่งเศส อิตาลี ดัทช์ โปรตุเกส ฟินนิช สวีเดน เช็ก เอสโตเนีย แลตเวีย ลิธัวเนีย ฮังการี มอลตา โปแลนด์ สโลวะเกีย และสโลวีเนีย นอกจากนี้ยังมีภาษาท้องถิ่นอีกหลายภาษาที่ได้รับการยอมรับเช่น ภาษาคาตาลัน
วันที่ 9 พฤษภาคม 1950 ถือเป็นก้าวแรกของการบูรณาการยุโรปอย่างแท้จริง โดยในวันนี้ ที่กรุงปารีส รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศของประเทศฝรั่งเศส นายโรเบิร์ต ชูมาน ได้เสนอให้มีการจัดตั้งองค์กรยุโรปที่มีอำนาจเหนือรัฐ ซึ่งถือเป็นการเริ่มยุคสมัยแห่งการก่อตัวของยุโรปขึ้นมาใหม่ การประชุมผู้นำสหภาพยุโรปที่กรุงมิลานในปี 1985 จึงได้ตัดสินใจให้มีการเฉลิมฉลองวันนี้
คณะกรรมาธิการยุโรปเป็นฝ่ายบริหาร หรือฝ่ายบริการสาธารณะ ของสหภาพยุโรป - คณะกรรมาธิการยุโรปเป็นพลังเคลื่อนในระบบสถาบันของสหภาพยุโรป เป็นเพียงสถาบันเดียวที่มีอำนาจในการ เสนอกฎหมาย และรับผิดชอบดำเนินงานตามกฎหมายของยุโรป (Directive, Regulation, Decision) ดูแลงบประมาณ และโครงการต่างๆ ที่เห็นชอบโดยรัฐสภายุโรปและคณะมนตรีแห่งสหภาพยุโรป - คณะกรรมาธิการยุโรปเป็นเสมือนผู้ปกป้องสนธิสัญญาและทำงานร่วมกับศาลสถิตยุติธรรม (Court of Justice) เพื่อให้มีการใช้กฎหมายสหภาพยุโรปอย่างถูกต้องเหมาะสม นอกจากนี้ คณะกรรมาธิการยุโรปยังเป็นตัวแทนของสหภาพยุโรปในเวทีโลก และมีหน้าที่เจรจาความตกลงระหว่างประเทศ โดยส่วนใหญ่เป็นเรื่องการค้าและความร่วมมือ
คณะมนตรีแห่งสหภาพยุโรป เป็นสถาบันที่มีอำนาจในการตัดสินใจหลักของสหภาพยุโรป� ประกอบด้วยผู้แทนระดับรัฐมนตรีจากประเทศสมาชิกที่มาประชุมกันเป็นประจำ�� โดยจะประชุมในกลุ่มที่ต่างกันไปขึ้นอยู่กับเนื้อหาของการประชุม เช่น การต่างประเทศ การเงิน การศึกษา โทรคมนาคม เป็นต้น สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับคณะมนตรีแห่งสหภาพยุโรปยุโรป โปรดดูที่ http://ue.eu.int/en/summ.htm
ข้อมูลทางสถิติล่าสุดและครบถ้วนที่สุดเกี่ยวกับสหภาพยุโรปและยูโรโซน (Euro-Zone) สามารถหาได้จากเว็บไซต์ของ Eurostat ที่http://europa.eu.int/comm/eurostat นอกจากนี้ยังมีข้อมูลทางสถิติอยู่ที่ศูนย์ข้อมูลของสำนักงานคณะผู้แทนคณะกรรมาธิการยุโรป
Free Trade Area หรือเขตการค้าเสรีหมายถึง การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจรูปแบบหนึ่ง อันเกิดจากข้อตกลงระหว่างรัฐบาลตั้งแต่สองประเทศขึ้นไป ซึ่งตกลงจะยกเลิกภาษีศุลกากรและมาตรการอื่นๆ ที่เป็นอุปสรรคทางการค้าให้แก่กันและกัน โดยประเทศภาคีข้อตกลงต่างมีอิสระในการเรียกเก็บภาษีศุลกากรและใช้มาตรการจำกัดทางการค้ากับประเทศอื่นที่มิได้เป็นภาคีได้โดยเสรี การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในรูปแบบดังกล่าวที่ปรากฏในปัจจุบันได้แก่ AFTA หรือเขตการค้าเสรีอาเซียน EFTA หรือสมาคมการค้าเสรียุโรป
สาเหตุที่ประเทศต่างๆ จึงให้ความสนใจจัดทำเขตการค้าเสรี เนื่องจาก 1) การเปิดเจรจาการค้ารอบใหม่ของ WTO ล่าช้า ประเทศต่างๆ จึงได้หันมาพิจารณาจัดทำเขตการค้าเสรีมากขึ้น เพื่อให้มีผลคืบหน้าในการเปิดเสรีทางเศรษฐกิจการค้าระหว่างกันอย่างเป็นรูปธรรมมากกว่าและรวดเร็วกว่าการเปิดเสรีในกรอบ WTO 2) การที่จีนเข้าเป็นสมาชิกของ WTO ทำให้ประเทศต่างๆ เกิดความหวั่นเกรงต่อศักยภาพด้านการแข่งขันของจีน เนื่องจากจีนเป็นประเทศใหญ่ที่จะขยายบทบาทอำนาจทางเศรษฐกิจได้มาก จากความได้เปรียบของตลาดภายในที่มีขนาดใหญ่ มีประชากรจำนวนมหาศาลและมีแรงงานราคาถูก จึงสามารถรองรับการผลิต การบริโภค และมีศักยภาพในการส่งออกสูง เมื่อจีนได้เข้าเป็นสมาชิก WTO จะได้รับสิทธิเท่าเทียมกับประเทศอื่นๆ ด้วยเหตุนี้ ประเทศต่างๆ ทั้งที่เป็นประเทศพัฒนาแล้ว และประเทศกำลังพัฒนา จึงต้องปรับนโยบายและกลยุทธ์ทางเศรษฐกิจ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน 3) การทำเขตการค้าเสรีเป็นการให้แต้มต่อ หรือให้สิทธิพิเศษทางการค้าและการลงทุนแก่ประเทศที่เข้าร่วมโดยไม่ขัดกับ WTO (หากปฏิบัติตามเงื่อนไข) ซึ่งจะทำให้มีการขยายการค้าและการลงทุน ระหว่างประเทศที่ร่วมทำเขตการค้าเสรี และในทางกลับกัน ก็เท่ากับส่งผลกระทบต่อประเทศที่อยู่นอกกลุ่มที่จะค้าและลงทุนกับประเทศที่อยู่ในกลุ่มเขตการค้าเสรีได้น้อยลง จึงเป็นแรงกระตุ้นให้หันมาพิจารณาจัดทำเขตการค้าเสรีกับประเทศอื่นด้วยเช่นกัน 4) หลายประเทศได้ใช้การจัดทำเขตการค้าเสรีเป็นยุทธวิธีในการสร้างพันธมิตรด้านเศรษฐกิจและการเมือง รวมทั้งเป็นการสร้างฐานในการขยายการค้าและการลงทุนกับประเทศหรือกลุ่มประเทศในภูมิภาคอื่นๆ ที่อยู่ห่างไกลด้วย 5) ประเทศที่มีพื้นที่ขนาดเล็กแต่มีระบบเศรษฐกิจที่เปิดเสรีเต็มที่อยู่แล้ว เช่น สิงคโปร์ และชิลี ได้ใช้ยุทธวิธีนี้อย่างแข็งขัน เนื่องจากมีระดับการเปิดเสรีสูง จึงมีโอกาสที่จะได้ประโยชน์จากการเปิดตลาดของประเทศที่ร่วมทำเขตการค้าเสรีได้มาก เช่น สิงคโปร์ทำเขตการค้าเสรีกับญี่ปุ่น เป็นต้น
หลักการในการจัดทำเขตการค้าเสรีของประเทศไทย มีดังนี้ 1) การจัดทำความตกลงเขตการค้าเสรี ควรทำในกรอบกว้าง (Comprehensive) ครอบคลุมการเปิดเสรีทั้งการค้าสินค้าและบริการ และการลงทุน รวมทั้งการขยายความร่วมมือทางเศรษฐกิจอื่นๆ อย่างไรก็ตามควรมีความยืดหยุ่น (Flexibility) ให้สอดคล้องกับระดับการพัฒนาของประเทศคู่เจรจาเพื่อให้ได้รับผลประโยชน์ทั้งสองฝ่าย 2) การจัดทำความตกลงเขตการค้าเสรีควรให้สอดคล้องกับกฎของ WTO ซึ่งมีเงื่อนไขให้การเปิดเสรีครอบคลุมการค้าสินค้า/บริการอย่างมากพอ (Substantial) สร้างความโปร่งใส และเปิดให้สมาชิกอื่นตรวจสอบความตกลง 3) การจัดทำความตกลงเขตการค้าเสรี ควรยึดหลักการแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ (Reciprocate) และเกื้อกูลซึ่งกันและกัน โดยคำนึงถึงสถานะของไทยที่เป็นประเทศกำลังพัฒนาในกรณีที่คู่เจรจาเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว ไทยควรเรียกร้องความยืดหยุ่นเพื่อให้มีเวลาในการปรับตัวนานกว่า หรือทำข้อผูกพันในระดับต่ำกว่า 4) การจัดทำความตกลงเขตการค้าเสรี ควรให้ครอบคลุมเรื่องมาตรการสุขอนามัย และมาตรการที่ไม่ใช่ภาษีอื่นๆ (NTM) ด้วย 5) ความตกลงเขตการค้าเสรี ควรมีมาตรการต่างๆ เพื่อเป็นกลไกในการป้องกันผลกระทบต่ออุตสาหกรรมภายในและหลีกเลี่ยงการปฏิบัติตามพันธกรณี เช่น มาตรการ AD, CVD การใช้มาตรการคุ้มกัน (Safeguards) การใช้มาตรการที่ไม่ใช่ภาษีศุลกากร ซึ่งทำให้การดำเนินการตามพันธกรณีไม่มีผลในการเปิดตลาด รวมทั้งกำหนดกลไกการยุติปัญหาหรือข้อพิพาทอย่างเป็นธรรม 6) ในการจัดทำเขตการค้าเสรีควรให้มีผลในทางปฏิบัติโดยเร็ว ทั้งนี้ อาจมีการเจรจาตกลงในเรื่องที่จะเป็นการเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ระหว่างกันก่อน (Early Harvest)
การที่ไทยส่งลิ้นจี่ไปออสเตรเลียได้นั้น เป็นผลมาจากการเจรจา FTA แน่นอน เพราะเดิมไทยไม่สามารถส่งสินค้าผักและผลไม้ไปออสเตรเลียได้ เพราะติดปัญหาขั้นตอน สุขอนามัยพืชและสัตว์เข้มงวดมาก เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาสินค้าเกษตรที่ทั้งสองฝ่ายประสบอยู่ จึงได้มีการตกลงกันจัดตั้งคณะกรรมการด้านสุขอนามัยขึ้นมาเป็นการเฉพาะ และมีการระบุ priority products และ priority sectors ไว้แนบท้ายความตกลงฯ โดยของฝ่ายไทยได้แก่ผลไม้ ( มังคุด ลำไย ลิ้นจี่ ทุเรียน สับปะรด มะม่วง ) เนื้อไก่ กุ้ง ปลาสวยงาม ของฝ่ายออสเตรเลียได้แก่ ส้ม หน่อไม้ฝรั่ง มันฝรั่ง ปศุสัตว์มีชีวิตและอาหารสัตว์ โดยระบุให้ดำเนินงานให้ลุล่วงภายใน 2 ปี ทั้งนี้ ออสเตรเลียได้แสดงเจตนาที่จะแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยการพิจารณาสินค้าลิ้นจี่ ลำไย ของไทยควบคู่ไปกับการเจรจา และขณะนี้ได้เปิดตลาดให้มีการนำเข้าลำไยสดและลิ้นจี่สดจากไทยก่อนที่ความตกลงฯ จะมีผลใช้บังคับ
ปัจจุบันไทยทำ FTA กับ 8 ประเทศ ได้แก่ จีน ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ อินเดีย เปรู สหรัฐฯ บาห์เรน กับ 1 กลุ่มเศรษฐกิจ คือ BIMST-EC (บังกลาเทศ อินเดีย พม่า ศรีลังกา ภูฎาน เนปาล และไทย) ซึ่งครอบคลุมประเทศคู่ค้าสำคัญของไทย (ยกเว้น EU) และครอบคลุมการค้าประมาณ 43.8 % ของมูลค่าการค้ารวมของไทย และหากรวมอาเซียนด้วยแล้วจะครอบคลุมการค้าถึง 62.5 % ของมูลค่าการค้ารวมของไทย
GATS ย่อมาจากคำว่า General Agreement on Trade in Services หมายถึงความตกลงทั่วไปว่าด้วยการค้าบริการ เป็นความตกลงระหว่างประเทศ ภายใต้กรอบ WTO ฉบับหนึ่ง อันเป็นผลจากการเจรจาพหุพาคีรอบอุรุกวัย บัญญัติกฎและหลักการเกี่ยวกับการค้าบริการระหว่างประเทศให้สมาชิกองค์การการค้าโลกถือปฏิบัติ เพื่อให้การค้าบริการระหว่างประเทศดำเนินไปโดยเปิดเผยและเปิดเสรีแบบก้าวหน้าเป็นลำดับ
GATT ย่อมาจากคำว่า General Agreement on Tariffs and Trade มีความหมาย 2 นัย หมายถึง ความตกลงทั่วไปว่าด้วยภาษีศุลกากรและการค้าฉบับปี ค.ศ. 1947 (พ.ศ. 2490) และ หมายถึงองค์การความตกลงทั่วไปว่าด้วยภาษีศุลกากรและการค้า ปัจจุบัน GATT ในฐานะที่เป็นองค์การได้สิ้นสุดสภาพไปโดยมีองค์การการค้าโลก (WTO) ซึ่งจัดตั้งขึ้นตาม ความตกลงมาร์ราเกชจัดตั้งองค์การการค้าโลก มาทำหน้าที่แทน โดยมีสำนักเลขาธิการอยู่ที่เดิม
ความตกลงทั่วไปว่าด้วยภาษีศุลกากรและการค้าฉบับปี ค.ศ. 1947 เป็นความตกลงพหุภาคีระหว่างประเทศที่วางกฏเกณฑ์ให้ประเทศภาคีคือปฏิบัติเกี่ยวกับการดำเนินนโยบายการค้าสินค้าระหว่างประเทศ เพื่อให้การค้านั้นดำเนินไปโดยเสรีและเป็นธรรม เป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจโลกโดยรวม
MFN ย่อมาจาก Most-Favored Nation Treatment คือ การปฏิบัติเยี่ยงชาติที่ได้รับอนุเคราะห์ยิ่ง (เป็นคำศัพท์เฉพาะที่ใช้ในวงการกฎหมายระหว่างประเทศ) เน้นหลักการในความตกลงทางการค้าระหว่างประเทศที่กำหนดให้ประเทศภาคีความตกลงต้องให้สิทธิพิเศษทางการค้าแก่ประเทศอื่นๆที่เป็นภาคีความตกลงนั้นอย่างเท่าเทียมกันโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ
สหรัฐอเมริกา แคนาดา และเม็กซิโกได้ประกาศเจตนารมณ์ร่วมกัน ในการจัดทำข้อตกลงการค้าเสรีอเมริกาเหนือ (North American Free Trade Agreement : NAFTA) เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2534 และข้อตกลงนี้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2537 ต่อมาเมื่อเดือนธันวาคม 2537 ชิลีได้รับเชิญให้เข้าเป็นสมาชิกนาฟตา โดยคาดว่าจะมีการเจรจาเพื่อเข้าเป็นสมาชิกในเดือน พฤษภาคม 2538 และจะสามารถเข้าเป็นสมาชิกได้ในต้นปี 2539
เพื่อขจัดอุปสรรคทางการค้าและบริการระหว่างประเทศภาคี โดยการยกเลิกภาษีศุลกากรภายใน 15 ปี ส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม ขยายโอกาสการลงทุน คุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา และแก้ไขข้อพิพาททางการค้า
ESFA ย่อมาจาก European Food Safety Authority เป็นหน่วยงานใหม่ของสหภาพยุโรป เพื่อดูแลเรื่อง Food Safety โดยเฉพาะ
องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization : FAO) ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ.2488
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (Food and Drugs Administration:FDA) ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ดูแล กำกับ และออกกฎหมายการนำเข้าสินค้าอาหารและยาสู่สหรัฐอเมริกา กฎระเบียบที่ทาง FDA กำหนดให้ผู้นำเข้าต้องปฏิบัติตาม ได้แก่ การจดทะเบียน สถานประกอบการ การติดฉลากแสดงผลิตภัณฑ์ การติดฉลากแสดงคุณค่าทางโภชนาการ เป็นต้น นอกจากนี้ FDA ยังทำหน้าที่ตรวจสอบสุขอนามัยและการปนเปื้อนในสินค้าอาหาร เช่น การตรวจสอบสารเคมีตกค้าง สิ่งเจือปน
WTO ย่อมาจาก World Trade Organization เป็นองค์การระหว่างประเทศที่จัดตั้งขึ้นตาม ความตกลงมาร์ราเกซจัดตั้งองค์การการค้าโลก (Marrakesh Agreement Establishing The World Trade Organization ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2538 มีหน้าที่รับผิดชอบในการบริหารและกำกับดูแลให้ประเทศสมาชิกปฏิบัติตามพันธกรณีและข้อผูกพันต่างๆภายใต้ความตกลงอันเกิดจากการเจรจาการค้าพหุภาคีรอบอุรุวัยและความตกลงต่างๆที่เกิดขึ้นในอนาคต ขณะนี้มีสมาชิก 146 ประเทศ สำนักเลขาธิการตั้งอยู่ ณ นครเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
เข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อ 28 ธ.ค. 2537 และเป็นลำดับที่ 59
3 เรื่อง คือ 1. ความตกลงว่าด้วยการค้าสินค้าเกษตร 2. ความตกลงว่าด้วยการบังคับใช้มาตรการด้าน SPS 3. ความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า
สามารถนำกรณีปัญหาดังกล่าวขึ้นดำเนินการฟ้องร้องภายใต้กระบวนการยุติข้อพิพาททางการค้า (DSU :Dispute Settlement Understanding) ตามบทบัญญัติมาตรา 11 ของความตกลง SPS
เพื่อพัฒนาระบบการค้าเสรีระหว่างประเทศ กำกับการดำเนินการของประเทศสมาชิกให้เป็นไปตามความตกลงทางการค้า ยุติกรณีพิพาททางการค้าระหว่างประเทศสมาชิก และเป็นเวทีเจรจาการค้าของประเทศสมาชิก
1. บริหารความตกลงและบันทึกความเข้าใจที่เป็นผลจากการเจรจาในกรอบของ GATT/WTO รวม 28 ฉบับ โดยผ่านคณะมนตรี (Council) และคณะกรรมการ (Committee) ต่างๆตลอดจนดูแลให้มีการปฏิบัติตามพันธกรณี
2. เป็นเวทีเพื่อเจรจาลดอุปสรรคทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิกทั้งในรูปของมาตรการภาษีศุลกากร และมาตรการที่มิใช่ภาษีศุลกากร
3. เป็นเวทีสำหรับแก้ไขข้อขัดแย้งทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิกและหากไม่สามารถตกลงกันได้ ก็จะจัดตั้งคณะผู้พิจารณา (Panel) ทำหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริงและให้ข้อเสนอแนะ
4. ติดตามสถานการณ์การค้าระหว่างประเทศ และจัดให้มีการทบทวนนโยบายการค้าของสมาชิกอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเป็นการตรวจสอบให้เป็นไปในแนวทางการค้าเสรี
5. ให้ความช่วยเหลือแก่ประเทศกำลังพัฒนาในด้านข้อมูล ข้อแนะนำเพื่อให้สามารถปฏิบัติตามพันธกรณีได้อย่างเพียงพอ ตลอดจนทำการศึกษาประเด็นการค้าที่สำคัญๆ
6. ประสานงานกับกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) และธนาคารโลกเพื่อให้นโยบายเศรษฐกิจโลกสอดคล้องกันยิ่งขึ้น
ISO ย่อมาจาก International Organization for Standardization องค์การระหว่างประเทศว่าด้วยการกำหนดมาตรฐาน ก่อตั้งเมื่อปีพ.ศ. 2490 สมาชิกเริ่มแรก 25 ประทศ ปัจจุบันมีสมาชิก 117 ประทศ สำนักงานอยู่ที่นครเจนีวา สวิตเซอร์แลนด์ วัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการกำหนดมาตรฐานระหว่างประเทศให้เป็นที่ยอมรับทั่วโลก รวมทั้งพัฒนาความร่วมมือทางด้านวิชาการวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีเพื่อขยายการค้าระหว่างประเทศ ปัจจุบันมาตรฐานสากลของ ISO ที่เป็นที่รู้จักกันมากขึ้น ได้แก่ ISO 9000 และ ISO 14000
1. โครงการมาตรฐานอาหาร เอฟเอโอ/ดับบลิวเอชโอ ภายใต้ความร่วมมือระหว่างองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติและองค์การอนามัยโลก (Joint FAO/WHO Food Standards Programme Codex)
2. องค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ(Office International des Epizooties, OIE)
3. สำนักงานอนุสัญญาว่าด้วยการอารักขาพืชระหว่างประเทศ(Internation Plant Protection Convention, IPPC)
G7 ย่อมาจาก Group of Seven หมายถึง กลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำ 7 ประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ แคนาดา ฝรั่งเศส เยอรมณี อิตาลี และญี่ปุ่น
G77 ย่อมาจาก Group of Seventy-Seven หมายถึง กลุ่มประเทศกำลังพัฒนาที่เป็นสมาชิกสหประชาชาติจำนวน 77 ประเทศ ซึ่งริเริ่มให้มีการประชุมอังค์แทดเป็นครั้งแรก เมื่อปี 2507 ปัจจุบันประกอบด้วยสมาชิก 132 ประเทศ
AEM ย่อมาจาก ASEAN Economic Ministers หมายถึง รัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน ซึ่งจะมีการประชุมเป็นประจำทุกปี โดยแต่ละประเทศสมาชิกอาเซียนจะเวียนกันเป็นเจ้าภาพการประชุมตามลำดับตัวอักษร เพื่อวางนโยบายและกำหนดแนวทางในการขยายขอบเขตความร่วมมือด้านเศรษฐกิจอาเซียน
เป็นกลุ่มประเทศผู้ส่งออกสินค้าเกษตรที่สำคัญ
สมาชิกประกอบด้วยไทย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ฟิจิ แคนาดา อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ บราซิล อาร์เจนตินา ชิลี โคลัมเบีย อุรุกวัย ปารากวัย และแอฟริกาใต้
GMS-EC ย่อมาจาก Greater Mekong Sub regional Economic Cooperation โครงการพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง 6 ประเทศ คือ กัมพูชา จีน พม่า ลาว เวียดนาม ไทย หรือ หกเหลี่ยมเศรษฐกิจ มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการขยายตัวด้านอุตสาหกรรม การเกษตร การค้า การลงทุน และบริการ เพื่อให้เกิดการจ้างงาน ยกระดับการครองชีพให้มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีและการศึกษาระหว่างกัน ให้มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่ส่งเสริมกันอย่างมีประสิทธิภาพและช่วยเพิ่มขีดความสามารถและโอกาสการแข่งขันในเวทีการค้าโลก
OECD ย่อมาจาก Organization for Economic Cooperation and Development เป็นองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนาของประเทศกลุ่มยุโรป โดยมีประเทศที่พัฒนาแล้วที่ไม่ได้อยู่ในทวีปยุโรปเข้าเป็นสมาชิกด้วย ได้แก่ ออสเตรเลีย แคนาดา นิวซีแลนด์ สหรัฐอเมริกา และญี่ปุ่น OECD ดำเนินกิจกรรมเพื่อความร่วมมือทางวิชาการด้านวิทยาศาสตร์เป็นส่วนใหญ่ โดยเน้นปัญหาของสารเคมีที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
UNEP ย่อมาจาก United Nations Environmental Program โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ เป็นองค์การชำนัญพิเศษที่มีกิจกรรมเกี่ยวกับสารป้องกันกำจัดศัตรูพืช
องค์การศุลกากรโลก (World Customs Organization : WCO) ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2496 มีวัตถุประสงค์หลักคือเพิ่มประสิทธิภาพของการบริหารงานด้านศุลกากรให้สอดคล้องกับกฎระเบียบทางการค้า การปกป้องสังคมการจัดเก็บภาษีของรัฐ การจัดทำหลักเกณฑ์แนวทางเพื่อให้ระบบศุลกากรของประเทศต่างๆ มีความสอดคล้องกันและมีประสิทธิภาพ การให้คำแนะนำด้านการศุลกากรแก่ประเทศสมาชิก
Austria, Belgium,France, Germany, Italy, The Natherlands, Spain, Switzerland, the United Kingdom
ในทางปฏิบัติแล้วการกำหนดมาตรฐานของหน่วยงานที่รับผิดชอบไม่ควรกำหนดมาตรฐานสินค้าเกษตรในลักษณะหรือประเภทเดียวกัน เพราะจะเป็นการซ้ำซ้อน และเป็นภาระของผู้ประกอบการที่จะต้องปฏิบัติตามกฎหมายและติดต่อหน่วยงานของรัฐหลายหน่วยงาน เว้นแต่มาตรฐานที่กำหนดนั้นมีความแตกต่างในรายละเอียดของข้อกำหนด ซึ่ง มกอช.จะดำเนินการและประสานหน่วยงานอื่นที่กำหนดมาตรฐานในเรื่องดังกล่าวไว้แล้วตามที่เห็นสมควร
1. การจัดทำฐานข้อมูลการผลิตและการค้าที่ต้องเข้าสู่ระบบมาตรฐาน
2. ความพร้อมของหน่วยตรวจสอบรับรองทั้งขีดความสามารถและความพอเพียงต่อจำนวนผู้ผลิตและปริมาณการผลิต
3. ความพร้อมของระบบการออกใบอนุญาตและระบบการแจ้งนำเข้า-ส่งออก
4. การตรวจสอบระบบการผลิตและการตรวจสอบรับรองของประเทศคู่ค้าที่จะส่งสินค้ามายังประเทศไทย รวมทั้งกระบวนการเจรจาการยอมรับระบบตรวจสอบรับรอง
เห็นควรเพิ่มหรือกำหนดหลักเกณฑ์ให้ชัดเจนขึ้นในการกำหนดมาตรฐานสินค้าเกษตรนำเข้าที่สำคัญ ถึงแม้ไทยจะไม่ได้ผลิตเลย หรือผลิตเป็นส่วนน้อยมาก เพื่อเป็นการคุ้มครองผู้บริโภคหรืออุตสาหกรรมการผลิตที่เกี่ยวข้อง
TBT ย่อมาจาก Technical Barriers to Trade คือ อุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้าระหว่างประเทศโดยทั่วไป ได้แก่ การกำหนดกฎระเบียบและข้อบังคับทางเทคนิค มาตรฐานและระบบใบรับรองสำหรับสินค้าส่งออกและนำเข้า ซึ่งอาจจะเป็นอุปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศได้
เป็นความตกลงภายใต้องค์การการค้าโลกซึ่งจะกำหนดพันธกรณีสำหรับสมาชิกองค์การการค้าโลกในการกำหนดกฎระเบียบและข้อบังคับทางเทคนิคมาตรฐานและระบบใบรับรองสำหรับสินค้าส่งออกและนำเข้าซึ่งอาจจะเป็นอุปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศได้
การนำตัวอย่างสินค้ากลับเข้ามาจะได้รับยกเว้นอากรเมื่อได้นำกลับเข้ามาภายใน 1 ปี และได้ทำใบสุทธินำกลับไว้แล้วขณะส่งออก จึงควรปฏิบัติให้ถูกต้องตามเงื่อนไขทั้ง 2 ข้อนี้ มิฉะนั้นหากเป็นของต้องชำระอากรก็จะต้องชำระอากรตามปกติ ในกรณีที่มิได้ยื่นขอใบสุทธินำกลับไว้หรือมีใบสุทธินำกลับแล้วแต่นำกลับเข้ามาไม่ทันภายในกำหนด 1 ปี ให้ยื่นขอผ่อนผันใบสุทธินำกลับหรือขอขยายเวลาก่อน หากได้รับอนุมัติจึงได้รับยกเว้นอากร ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อ ใบสุทธินำกลับ
CVD ย่อมาจาก Countervailing Duty หมายถึง ภาษีตอบโต้การอุดหนุน ซึ่งเรียกเก็บจากผู้นำเข้าสินค้าที่ได้รับการพิสูจน์ว่า รับการอุดหนุนจากรัฐบาลของประเทศผู้ผลิต
GSP ย่อมาจาก Generalized System of Preferences หรือระบบสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรเป็นการทั่วไป หมายถึง ประเทศพัฒนาแล้วให้สิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรแก่สินค้าที่มีแหล่งกำเนิดในประเทศที่กำลังพัฒนาโดยลดหย่อนหรือยกเว้นอากรขาเข้าแก่สินค้าที่อยู่ในข่ายได้รับสิทธิพิเศษทางการค้า ทั้งนี้ประเทศผู้ให้สิทธิพิเศษฯ จะเป็นผู้ให้แต่เพียงฝ่ายเดียว ไม่หวังผลตอบแทนใด ๆ ทั้งสิ้น ประเทศที่ให้ GSP ปัจจุบันมีอยู่ 28 ประเทศ แต่ประเทศที่ให้ GSP และมีความสำคัญต่อไทยมีอยู่ 3ประเทศ คือ สหภาพยุโรป อเมริกา และญี่ปุ่น
การเปลี่ยนมาตรการจำกัดการนำเข้าที่มิใช่ภาษีเป็นมาตรการภาษี (เฉพาะสินค้าเกษตร)
สินค้าที่ใช้ในการเกษตรเฉพาะที่เป็นสินค้าที่จัดอยู่ในประเภทพิกัดฯที่มีประกาศยกเว้นอากรให้ จะได้รับการยกเว้นอากร ทั้งนี้หากมีเงื่อนไขใดๆ เช่น ต้องพิสูจน์ให้เป็นที่พอใจของอธิบดีกรมศุลกากรว่าเป็นของที่ใช้ในการเกษตร ก็จะต้องผ่านการพิสูจน์ดังกล่าวก่อนด้วย ผู้นำเข้าจึงต้องตรวจสอบประเภทพิกัดฯของของที่จะนำเข้าก่อน และดูว่าในประเภทพิกัดฯนั้นๆมีการยกเว้นอากรหรือไม่ สามารถดูรายละเอียดได้ที่หัวข้อ พิกัดอัตราศุลกากร
กรณีนำสินค้าเข้ามาแทนสินค้าเดิม สินค้าที่นำเข้าจะต้องชำระอากรตามชนิดและอัตราอากร ตามประเภทพิกัดของสินค้านั้น สำหรับการขอสิทธิลดหย่อนค่าภาษีอากร เนื่องจากเป็นการนำเข้ามาทดแทนสินค้าชำรุดที่นำเข้าก่อนหน้านั้น ไม่อาจกระทำได้เพราะไม่มีประกาศหรือคำสั่งให้ลดหย่อนภาษีอากร และสินค้านี้เป็นการนำเข้ามาในราชอาณาจักรโดยปกติ สำหรับสินค้าที่ชำรุดหรืออาจจะผิดรุ่น ผู้นำเข้าสามารถส่งคืนให้ผู้ผลิตหรือผู้ขายและขอคืนค่าภาษีอากรที่ชำระไว้ได้ โดยปฏิบัติตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขที่กรมศุลกากรกำหนด ว่าด้วยการคืนอากรตามมาตรา 19 ( Re-Export ) สินค้านอกอารักขาศุลกากร ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อ การคืนอากรตามาตรา 19 (Re-export)
สินค้าที่นำเข้ามาในประเทศไทยโดยเสียอากรไว้ครบถ้วนแล้ว หากส่งกลับออกไปยังต่างประเทศหรือส่งกลับไปเป็นของใช้สิ้นเปลืองในเรือเดินทางไปต่างประเทศในสภาพเดิมที่นำเข้าภายใน 1 ปีนับแต่วันนำเข้าสามารถขอคืนเงินอากรขาเข้าได้เก้าในสิบส่วน หรือส่วนที่เกินหนึ่งพันบาทของจำนวนที่เรียกเก็บไว้โดยของที่ส่งออกไปเพื่อขอคืนอากรต้องอยู่ในสภาพเดิมที่นำเข้ามาถ้าเป็นกรณีที่ต้องทำการเปลี่ยนแปลงหีบห่อ หรือภาชนะบรรจุ หรือต้องสำแดงเลขหมาย เครื่องหมายใหม่ ให้ผู้ส่งออกยื่นคำร้องให้เจ้าหน้าที่พิจารณาก่อนการส่งออก นอกจากนี้ ของส่งออกรายใดที่สามารถติดตัวอย่างกับต้นฉบับใบขนสินค้าขาออกได้ เช่น ผ้าผืน กระดาษ พลาสติก เป็นต้น ให้ติดตัวอย่างทุกชนิดตามรายการในบัญชีราคาสินค้าและ/หรือเอกสารอื่นที่แนบใบขนสินค้าขาออก โดยผู้ส่งของออกรับรองว่าเป็นตัวอย่างจากของที่ส่งออกจริง ถ้าเป็นการส่งของกลับออกไปโดยที่ของยังอยู่ในอารักขาของศุลกากรและจะส่งออกไปทางท่าเดียวกันกับที่นำเข้ามา ผู้ส่งออกสามารถยื่นใบขนสินค้าขาเข้าและขาออกพร้อมกันและขอชำระอากรหนึ่งในสิบส่วนหรือไม่เกิน 1,000 บาท กรณีที่นำของเข้ามาทางอากาศยานและมีลักษณะเป็นสินค้าโดยของนั้นผู้โดยสารนำติดตัวเข้ามาพร้อมกับตน หรือมาในระวางบรรทุก (UNACCOMPANIED BAGGAGE) แล้วจะส่งของนั้นกลับออกไปยังเมืองต่างประเทศ โดยที่ของยังอยู่ในอารักขาของศุลกากรและจะส่งกลับออกไปทางท่าเดียวกันกับที่นำเข้ามา โดยผู้ส่งออกสามารถขอปฏิบัติพิธีการนำเข้าและส่งออกพร้อมกัน โดยต้องชำระอากรขาเข้าให้ครบถ้วนเสียก่อนจะใช้วิธีชำระหนึ่งในสิบส่วนหรือ ไม่เกิน 1,000 บาทไม่ได้ เมื่อส่งของนั้นกลับออกไปแล้ว ผู้ส่งออกจึงขอคืนอากรขาเข้า ส่วนภาษีมูลค่าเพิ่มผู้นำของเข้าดังกล่าวได้รับยกเว้น ตามมาตรา 81 (2) ง. แห่งประมวลรัษฎากรจึงไม่ต้องจัดเก็บ เว้นแต่กรณีนำเข้ามาทางอากาศยานทางสำนักงานศุลกากรท่าอากาศยานกรุงเทพที่เป็นของผู้โดยสารชาวต่างประเทศนำเข้ามาให้ผู้นำของเข้าชำระอากรหนึ่งในสิบส่วนหรือไม่เกิน 1,000 บาทได้
Free Trade Zone หรือเขตคลังสินค้าทัณฑ์บนสำหรับประกอบการค้าเสรีที่ปลอดจากภาระทางภาษีอากร เป็นอาณาบริเวณที่กรมศุลกากรอนุมัติให้จัดตั้งขึ้น เพื่อเป็นที่รวมของคลังสินค้าทัณฑ์บน 2 ประเภท คือ คลังสินค้าทัณฑ์บนตามมาตรา 8 เช่น คลังสินค้าทัณฑ์บนทั่วไป คลังสินค้าทัณฑ์บนทั่วไปเพื่อจัดแสดงสินค้าหรือนิทรรศการ (คสท.) และ คลังสินค้าทัณฑ์บนประเภทโรงผลิตสินค้า โดยสามารถดูรายละเอียดสิทธิประโยชน์และเงื่อนไขการขอจัดตั้ง FREE TARDE ZONE ได้ทีหัวข้อ สิทธิประโยชน์
การส่งสินค้าอาหารประเภทบรรจุภาชนะหรือหีบห่อไปยังออสเตรเลียนั้นผู้ผลิตและผู้ส่งออกจำเป็นต้องปฏิบัติตามกฎเกณฑ์การนำเข้าของออสเตรเลียอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะด้านการติดฉลากสินค้า เช่น ต้องมีรายละเอียดสินค้าระบุส่วนประกอบในอาหาร ระบุว่าสินค้ามาจากประเทศใด ระบุน้ำหนักเป็นภาษีอังกฤษ รายละเอียดเกี่ยวกับบริษัทผู้นำเข้าโดยทุกอย่างต้องเป็นภาษาอังกฤษ โดยหน่วยงาน AQIS (Australia Quarantine and Inspection Service) เป็นผู้ตรวจสอบอาหารบรรจุภาชนะหรือหีบห่อที่ส่งเข้าไปยังประเทศออสเตรเลีย
ระเบียบ COOL ของสหรัฐฯห้ามใช้ทั้งสองคำในการระบุวิธีการผลิตโดยเด็ดขาด ขณะนี้ มกอช. อยู่ระหว่างการประสานงานเรื่องแนวทางปฏิบัติกับกรมศุลกากร
ไม่ต้อง แต่ต้องระบุวิธีการผลิตว่ามาจากการจับหรือการเพาะเลี้ยง เช่น farmed prawn หรือ wild prawn
Breaded Shrimp จัดเป็นอาหารแปรรูปไม่ต้องติดฉลาก ไม่ว่าจะผ่านการต้มหรือไม่
ไม่ต้องติดฉลาก COOL เพราะจัดเป็นอาหารแปรรูป ซึ่ง หมายถึงอาหารที่ผ่านกระบวนการที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณลักษณะของอาหารไปแล้ว หรืออาหารที่ผสมกับส่วนผสมอื่นๆ ในลักษณะ substantive เช่น bread shrimp รวมทั้ง อาหารนึ่ง ย่าง ต้ม ทอด อบ และรมควัน เป็นต้น
ไม่ต้องติดฉลากประเทศแหล่งกำเนิดสินค้าแต่ต้องติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้
ระเบียบนี้บังคับใช้กับผู้ค้าปลีกของสหรัฐฯซึ่งอาจจะระบุแค่ที่ master carton ที่วางจำหน่าย ทั้งนี้ ต้องสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนสำหรับผู้บริโภค ไม่ใช่วางจำหน่ายใน inner carton แต่ไม่มีฉลากระบุที่ inner carton แต่การระบุที่ inner carton หรือใน pack สินค้าจะสะดวกกับผู้ค้าปลีกในการนำสินค้าวางจำหน่าย ดังนั้น ผู้ส่งออกต้องหารือให้ชัดเจนกับผู้นำเข้าว่าต้องการสินค้าที่มีการติดฉลากอย่างไรหรือผู้จำหน่ายปลายทางจะเป็นผู้ติดฉลากเองจากข้อมูลที่ผู้ส่งออกมีให้
ระบุตามธงของเรือที่จับสำหรับผลิตภัณฑ์ขั้นต้น
แกงกระป๋องจัดเป็นอาหารแปรรูป จึงไม่ต้องติดฉลากประเทศแหล่งกำเนิดสินค้าถ้าส่งออกไปสหรัฐฯแต่ต้องติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้ (ทั้งสหรัฐฯ สหภาพยุโรป ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น)
ใช้ตัวพิมพ์ใหญ่หรือตัวพิมพ์เล็กก็ได้
ได้ จะใช้ภาษาอังกฤษ หรือภาษาจีนขึ้นก่อนก็ได้
ใช่ สามารถใช้ไว้ข้างบน ข้างล่าง หรือด้านข้างก็ได้
ได้ แต่จะดีกว่าถ้าเขียนตามรูปแบบที่กำหนด
ภายใต้ระเบียบข้อบังคับฉบับปรับปรุงแก้ไขนี้ การกล่าวอ้างทางโภชนาการ หมายถึงการแสดงข้อความใดๆก็ตามที่ระบุ ชี้แนะ หรือบ่งบอกเป็นนัยให้ทราบว่าอาหารนั้นมีคุณสมบัติทางโภชนาการใดเป็นพิเศษ ทั้งนี้การพิจารณาว่าการแสดงข้อความใด ว่าเป็นการกล่าวทางโภชนาการ จะต้องพิจารณาเป็นกรณี ๆ ไป หากการแสดงข้อความนั้นชี้แนะหรือบ่งบอกเป็นนัยให้ทราบว่าอาหารนั้นไม่มีพลังงาน หรือสารอาหารแต่ละ ประเภทที่สูงหรือต่ำแล้ว ถือว่าเป็นการกล่าวอ้างอิงทางโภชนาการ
คำข้างต้นทั้งหมดนี้ไม่ถือเป็นการกล่าวอ้างทางโภชนาการ นอกจากนี้ คำว่า “not a significant source of” ก็ไม่ถือเป็นคำที่มีความหมายเดียวกับคำว่า “low”, “free” หรือ “zero gram” ซึ่งถือเป็นคำกลาวอ้างทางโภชนาการ นอกจากนี้ยังอนุญาตให้ใช้คำว่า “contains phenylalanine” และ “casein free” ตามกฎเกณฑ์ทั่วไปโดยการใช้ คำเหล่านี้ได้จะต้องได้รับการตรวจสอบว่าถูกต้องและไม่ก่อให้เกิดความเข้าใจในทางที่ผิด สำหรับคำว่า “with vitamin” หรือ “with minerals” นั้น วิตามินหรือเกลือแร่ที่แสดงรายการไว้จะต้องสอดคล้องกับเงื่อนไขในการกล่าวอ้างที่เกี่ยวข้อง
บุคคลใดก็ตามที่โฆษณาเพื่อจำหน่าย จำหน่าย หรือผลิตเพื่อจำหน่ายซึ่งอาหารบรรจุเสร็จใดๆก็ตามที่ไม่มีการระบุข้อมูลโภชนาการที่จำเป็นหรือมีการกล่าว อ้างทางโภชนาการที่ไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด จะถือว่าดำเนินการฝ่าฝืนกฎหมาย สำหรับผลิตภัณฑ์อาหารที่ไม่ได้มีไว้เพื่อจำหน่ายแต่มีไว้เพื่อการโฆษณานั้น จะถือเป็นการกระทำที่ฝ่าฝืนกฎหมายได้หากบุคคลนั้นโฆษณาเพื่อจำหน่ายซึ่งอาหารบรรจุเสร็จและในโฆษณานั้นมีการกล่าวอ้างทางโภชนาการที่ไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด
สำหรับการจำแนกประเภทของอาหารตามเงื่อนไขว่าเป็นอาหารแข็งหรืออาหารเหลวนั้น ควรพิจารณาตามสถานะที่จำหน่าย เช่น ไอศกรีมมีสถานะเป็นอาหารแข็งเมื่อจำหน่าย ดังนั้น การอ้างกล่าวทางโภชนาการสำหรับไอศกรีมจึงควรเป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้สำหรับอาหารแข็ง การอ้างกล่าวทางโภชนาการสำหรับอาหารกึ่งของแข็ง (เช่น โยเกิร์ต คัสตาร์ด) และอาหารที่ผสมกันระหว่างอาหารแข็งกับอาหารเหลว (เช่น ซุป ข้าวต้ม โจ๊ก) ควรเป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้สำหรับอาหารแข็ง อย่างไรก็ตาม สำหรับผลิตภัณฑ์บางประเภท เช่น นมผงซึ่งจะต้องมีการนำไปผสมน้ำก่อนการบริโภค ดังนั้นการกล่าวอ้างจึงควรเป็นไปตามเงื่อนไขในการกล่าวอ้างทางโภชนาการที่ใช้สำหรับสถานะหลังการผสมตามขั้นตอนที่ระบุไว้บนหีบห่อบรรจุภัณฑ์ และขั้นตอนในการเตรียมอาหารก็ควรชี้แจงไว้อย่างชัดเจนด้วย
ครอบคลุม
ข้อมูลของสารอาหารในฉลากโภชนาการนั้น ควรเป็นภาษาอังกฤษ ภาษาจีน (แบบง่ายหรือแบบดั้งเดิม) หรือทั้ง 2 ภาษาควบคู่กัน แต่ตัวเลขจะต้องแสดงเป็นเลขอารบิก
แคปซูลบรรจุวิตามินและเกลือแร่นี้ถือว่าเป็นเภสัชภัณฑ์ ไม่ใช่อาหาร จึงอยู่ภายใต้การควบคุมกำกับดูแลของกฎหมายฉบับอื่น
ในระเบียบข้อบังคับฉบับปรับปรุงแก้ไขนั้น กรดไขมันชนิดทรานส์หมายถึง ผลรวมของของกรดไขมันไม่อิ่มตัวทั้งหมดซึ่งมีพันธะคู่ทรานส์แบบไม่รวมอย่างน้อย 1 คู่ ซึ่งโดยพื้นฐานแล้ว จะเป็นไปตามคำจำกัดความของกรดไขมันชนิดทรานส์ ที่ระบุไว้ในคำแนะนำด้านการใช้ฉลากโภชนาการของ Codex แต่กรดไขมันชนิดทรานส์ ที่รวมกันจากแหล่งทางธรรมชาติและทางอุตสาหกรรมจะไม่รวมอยู่ในคำจำกัดความนี้ อย่างไรก็ตาม หากอาหารมีกรดไขมันชนิดทรานส์ที่ไม่รวมกันแล้ว ไม่ว่าจะมาจากแหล่งใดก็ตาม ต้องแสดงไว้ในฉลากอาหาร
หากผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้นที่บรรจุไว้ภายในหีบห่อเดียวกันนั้นมีความแตกต่างกันแล้ว อาจใช้ทางเลือกดังต่อไปนี้ได้ (1) ใช้ฉลากโภชนาการแยกกันสำหรับผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้นในหีบห่อ (2) ใช้ฉลากรวมกัน (เช่น ใช้ฉลากโภชนาการเดียวแต่รวมข้อมูลเกี่ยวกับสารอาหารทั้งหมดไว้เป็นคอลัมน์แยกกันสำหรับแต่ละอย่าง) หากผลิตภัณฑ์หลายชิ้นนั้นมีธรรมชาติที่คล้ายคลึงกัน (เช่น ช็อกโกแลตที่มีหลายรส) แล้ว สารอาหารที่แตกต่างกันนั้นจะมีความคล้ายคลึงกัน และมีแนวโน้มว่าบุคคลหนึ่งจะรับประทานผลิตภัณฑ์หลายชิ้นนั้นในคราวเดียว ดังนั้นฉลากที่ใช้จึงจะต้องมีข้อมูลโภชนาการหนึ่งชุดที่อยู่บนพื้นฐาน ของน้ำหนักโดยเฉลี่ยของผลิตภัณฑ์หลายชิ้นนั้นรวมกันทั้งหมด สำหรับอาหารที่บรรจุในหีบห่อขนาดเล็กใส่ไว้ในหีบห่อที่ใหญ่กว่านั้น หาก หีบห่อที่ใหญ่กว่านั้นได้จำหน่ายแล้ว ก็ควรใช้ฉลากให้สอดคล้องกับระเบียบข้อบังคับ ว่าด้วยอาหารและยา (ส่วนประกอบและการใช้ฉลาก)
• พลังงานจะหาได้จากผลรวมของพลังงานที่มาจากคาร์โบไฮเดรตที่มี โปรตีน ไขมันทั้งหมด เอธานอลและกรดอินทรีย์ คูณกับปัจจัยที่เกี่ยวข้อง สามารถคำนวณได้ โดยใช้สูตรดังนี้ (น้ำหนักเป็นกรัม [4 x คาร์โบไฮเดรตที่มี + 4 x โปรตีน + 9 x ไขมันทั้งหมด + 7 x เอธานอล (แอลกอฮอล์) + 3 x กรดอินทรีย์] กิโลแคลอรี่ในอาหาร 100 ก.)
• ในการคำนวณพลังงานนั้นจะต้องรวมพลังงานที่ได้จากเอธานอลเข้าไว้ด้วย อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่า อาหารทั้งหมดจะมีเอธานอลเสมอไป เมื่อเอธานอลเป็นส่วนที่ให้พลังงานสำคัญแล้ว ระดับของมันจะต้องนำมาพิจารณาและรวมเข้าไว้ในการคำนวณพลังงานด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ลูกกวาด และขนมหวานที่มีแอลกอฮอล์ การวัดเอธานอลโดยใช้วิธีการ gas chromatographic นี้เป็นวิธีที่เรียบง่าย ใช้ได้และให้ผลลัพธ์ที่ถูกต้องแม่นยำ
• สำหรับ “กรดอินทรีย์” นี้ คำแนะนำของ Codex ไม่ได้ให้คำจำกัดความไว้ ประเภทของอาหารที่แตกต่างกันจะมีกรดอินทรีย์ที่แตกต่างกันด้วย สำหรับ “นม” “เนื้อ” “ผักและผลไม้” นั้น กรดอินทรีย์ที่สำคัญได้แก่ กรดไซตริก กรดแลคติก กรดมาลิคและกรดไซตริกตามลำดับ อย่างไรก็ตาม อาหารบรรจุเสร็จบางประเภทก็มีปริมาณของกรดอินทรีย์มากเช่น ผลไม้ ผลิตภัณฑ์จากผลไม้ (รวมถึงน้ำผลไม้) ผักบางชนิด (โดยเฉพาะอย่างยิ่งผักที่ดองไว้ในกรดอะซิติก) และผลิตภัณฑ์อื่นๆ (รวมถึงน้ำส้มสายชู น้ำสลัด น้ำอัดลมและโยเกิร์ต) โดยวิธีที่แนะนำให้ใช้คือวิธีการ liquid chromatographic ที่คล้ายคลึงกับวิธีการของ AOAC 986.13 ที่ใช้ในการ ตรวจสอบปริมาณของกรดอินทรีย์ที่แตกต่างกัน
• ตาม “คำแนะนำว่าด้วยการใช้ฉลากโภชนาการ CAC/GL 2-1985 (Rev. 1 – 1993, ปรับปรุงแก้ไข 2 – 2003) ของ Codex และข้อกำหนดในการใช้ฉลาก โภชนาการของจีนแผ่นดินใหญ่นั้น ไม่มีพลังงานใดที่ระบุไว้สำหรับแอลกอฮอล์ที่เป็น น้ำตาลเลย เนื่องจากปริมาณของแอลกอฮอล์ที่เป็นน้ำตาลในอาหารบรรจุเสร็จนี้จะมีปริมาณของคาร์โบไฮเดรตรวมอยู่ด้วย หากสามารถคำนวณได้โดยใช้ความแตกต่าง แล้ว ปัจจัยทางพลังงานสำหรับคาร์โบไฮเดรตนี้จะนำมาประยุกต์ใช้กับแอลกอฮอล์ที่เป็นน้ำตาลได้ด้วย
• ปริมาณโปรตีนอาจตรวจสอบได้บนพื้นฐานของปริมาณไนโตรเจนในตัวอย่างอาหารขณะที่ปริมาณไนโตรเจนอาจตรวจสอบได้โดยใช้วิธี Kjeldahl หรือวิธีการสันดาป CFS ได้เปรียบเทียบวิธีการทั้ง 2 วิธีนี้แล้วพบว่าให้ผลลัพธ์ในเชิงที่สามารถเปรียบเทียบกันได้ หากไม่มีปัจจัยของไนโตรเจนที่แตกต่างกันในมาตรฐานของ Codex หรือในวิธีการวิเคราะห์ของ Codex สำหรับอาหารนั้นแล้วปริมาณไนโตรเจนจะคูณด้วย 6.25 เพื่อให้ถึงปริมาณโปรตีน สำหรับอาหารดิบที่เลือกมานั้น ผลคูณของไนโตรเจนจะแตกต่างกันตั้งแต่ 6.38 (แป้งหางนมหรือนม) ไปจนถึง 5.70 (ข้าวฟ่างหรือถั่วเหลือง) เนื่องด้วยโปรตีนนั้นเกิดขึ้นจากห่วงโซ่ของกรดอะมิโนร่วมด้วยพันธะเปปไทด์ มันจึง สามารถสลายตัวโดยการเติมน้ำและสามารถวัดได้ จากนั้นผลรวมของกรดอะมิโนจะ แสดงออกมาเป็นโปรตีนในอาหาร วิธีการนี้มีประโยชน์ต่อการขจัดการใช้ปัจจัยของ ไนโตรเจนแต่มีราคาแพงกว่า
• ไขมันอิ่มตัวอ้างอิงถึงกรดไขมันทั้งหมดที่ไม่มีพันธะคู่ซึ่งโดยปกติแล้วจะเป็นผลรวมของกรดไขมันอิ่มตัว 13 ชนิดซึ่งรวมถึง C4: 0, C6: 0, C8: 0, C10: 0, C12: 0, C14: 0, C15: 0, C16: 0, C17: 0, C18: 0, C20: 0, C22: 0 และ C24: 0
• ไขมันชนิดทรานส์คือผลรวมของกรดไขมันไม่อิ่มตัวทั้งหมดที่มีพันธะคู่ ทรานส์แบบไม่รวมกันอย่างน้อย 1 คู่ นั่นหมายถึง isomers ทางเรขาคณิตของกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวและเชิงซ้อนที่ไม่รวมกันซึ่งถูกขัดโดยกลุ่มเมธิลีน พันธะคู่คาร์บอน-คาร์บอนในการประกอบขึ้นเป็นไขมันชนิดทรานส์อย่างน้อย 1 คู่และมักอ้างอิงถึง ผลรวมของ C14: 1T (9-trans), C16: 1T (9-trans), C18: 1T (ทั้งหมด), C18: 2TT (9, 12-trans), C18: 2T (9-cis, 12-trans), C18: 2T (9-trans, 12-cis), C20: 1T (11-trans) และ C22: 1T (13-trans)
• ตามระเบียบข้อบังคับฉบับปรับปรุงแก้ไขนั้น วิธีการที่เหมาะสมวิธีใดก็ตามของ AOAC สามารถนำมาใช้ได้ โดยทั่วไปแล้ว CFS จะนำวิธีการของ AOAC 985.29 และ/หรือ 2001.03 มาใช้ในการตรวจวัดปริมาณใยอาหารในอาหารบรรจุเสร็จ หากจำเป็นแล้ว CFS จะกำหนดให้ผู้ผลิต ผู้นำเข้าหรือผู้ขายจัดเตรียมวิธีการที่ใช้ในการติดตามผลไว้ด้วย
• วิธีการของ AOAC 985.29 หรือ 991.43 จะใช้ในการตรวจสอบใยอาหาร ทั้งหมดโดยเป็นผลรวมของใยอาหารที่ไม่สามารถละลายได้ (IDF) กับใยอาหาร ที่ละลายได้ (SDF) ที่มีอยู่ในอาหาร ปริมาณใยอาหารทั้งหมดนี้เป็นผลรวมของ IDF และ SDF ที่ได้จากวิธีการของ AOAC 985.29 อย่างไรก็ตาม วิธีการของ AOAC 2001.03 เป็นการตรวจสอบ IDF ที่มี high molecule weight (HMW) SDF และ low molecule weight resistant maltodextrin (LMWRMD) ในอาหาร สำหรับวิธีการของ AOAC 2001.03 นี้ ใยอาหารทั้งหมดจะระบุไว้เป็นผลรวมของ IDF, HMWSDF กับ LMWRMD ดังนั้นผลรวมของ ใยอาหารทั้งหมดที่ได้จากวิธีการของ AOAC 985.29 และ 2001.03 จึงงอาจแตกต่าง กันได้ ความแตกต่างนี้จะขึ้นอยู่กับว่าตัวอย่างอาหารนั้นมี resistant maltodextrin หรือโพลีเมอร์ของคาร์โบไฮเดรตอื่นๆ ที่ให้ผลการทดสอบเป็นบวกอยู่หรือไม่
• ปริมาณคาร์โบไฮเดรตที่มีในอาหารได้รับการคำนวณมาเป็นเวลาหลายปีแล้ว โดยใช้วิธีการที่แตกต่างกันมากกว่าจะวิเคราะห์โดยตรง ภายใต้วิธีการนี้ส่วนประกอบที่เกี่ยวข้องในอาหาร (โปรตีน ไขมัน น้ำ แอลกอฮอล์ ash ใยอาหาร) จะได้รับการ ตรวจสอบแยกกันเป็นส่วนๆไป โดยผลรวมจะหักออกจากน้ำหนักทั้งหมดของอาหารนั้น ทั้งนี้จะอ้างอิงกับคาร์โบไฮเดรตที่มีโดยใช้สูตรการคำนวณดังนี้ 100 – (น้ำหนักเป็นกรัม [โปรตีน + ไขมัน + น้ำ + ash + แอลกอฮอล์ (เอธานอล) + ใยอาหาร] ในอาหาร 100 ก.)
• คาร์โบไฮเดรตทั้งหมดอ้างอิงถึงผลรวมของคาร์โบไฮเดรตที่มีกับใยอาหาร
• หากในอาหารบรรจุเสร็จมีส่วนประกอบที่ไม่สามารถย่อยได้แล้ว การคำนวณหาคาร์โบไฮเดรตที่มีโดยใช้ความแตกต่างจะยังคงนำมาใช้กับปัจจัยเพิ่มเติมอื่นๆ ที่เป็น ส่วนประกอบที่ไม่สามารถย่อยได้ หรือมิเช่นนั้นแล้ว ปริมาณคาร์โบไฮเดรตที่มีก็อาจคำนวณได้จากผลรวมของปริมาณของแป้งและน้ำตาลที่มีทั้งหมด และหากถูกเติมลงไปในอาหารแล้ว ต้องคำนวณ oligosaccharides, glycogen และ maltodextrins ด้วย
• แอลกอฮอล์ที่เป็นน้ำตาล (หรือที่รู้จักกันในชื่อของ polyol) นี้เป็นรูปแบบหนึ่ง ของคาร์โบไฮเดรตที่เติมไฮโดรเจนเข้าไป ซึ่งกลุ่มของ carbonyl (aldehyde หรือ ketone) ได้ถูกลดลงเป็นกลุ่มของ hydroxyl หลักหรือรอง โดยทั่วไปแล้ว แอลกอฮอล์ที่เป็นน้ำตาล จะถูกจำแนกประเภทไว้เป็นสารประกอบคาร์โบไฮเดรต
• ตามที่ใช้กันในระดับสากลนั้น ฟรุคโตส กาแลคโตส กลูโคส แลคโตส มัลโทส และซูโครส จะใช้เป็นปัจจัยในการทดสอบทั่วไป
• น้ำตาลนี้หมายรวมถึง monosaccharides และ disaccharides ทั้งหมดที่มีอยู่ในอาหาร หากตัวอย่างอาหารนั้นมี reducing sugar รูปแบบเดี่ยวแล้ว ผลการทดสอบ reducing sugar จะถูกนำมาเปรียบเทียบกับผลลัพธ์ที่ได้จากการ วิเคราะห์โดยวิธี chromatography สำหรับของเหลว อย่างไรก็ตาม หากตัวอย่าง อาหารนั้นมีน้ำตาลมากกว่า 1 รูปแบบแล้วผลการทดสอบ reducing sugar จะไม่ แสดงให้เห็นถึงปริมาณน้ำตาลในตัวอย่างอาหารนั้นได้อย่างแท้จริงตามที่กฎหมายระบุไว้
• Carotenoids ที่มีโปรวิตามินเอนี้รวมถึง α - แคโรทีน, β– แคโรทีน, γ – แคโรทีนและ β– cryptoxanthin ตามที่ปรากฏในคำแนะนำของ Codex ซึ่งมีปัจจัยในการแปลงเป็น 6 ไมโครกรัม β– แคโรทีนถึง 1 ไมโครกรัม Retinol Equivalent (RE) นั้น ในระเบียบข้อบังคับฉบับปรับปรุงแก้ไขจะมีเพียง เบต้า–แคโรทีนอยู่ในบรรดา carotenoids เท่านั้นในการคำนวณ RE สำหรับวิตามินเอและใช้มันกับปัจจัยในการแปลง เดียวกันนี้ BS EN 12823:2000 ส่วนที่ 1 และ 2 เป็นวิธี การที่เหมาะสมในการตรวจ วัดเรตินอลและ β– แคโรทีนในอาหารตามลำดับ
• รูปแบบของวิตามินดีที่พบในอาหารมีอยู่ 2 รูปแบบด้วยกันคือ cholecalciferol (D3) และ ergocalciferol (D2) โดยวิตามิน D3 จะพบแพร่หลายมากกว่า (เช่น ในน้ำมันตับปลา เนื้อเยื่อของปลาที่มีไขมันจำนวนมาก ไข่ เนยแข็งและครีมชีส) ส่วน D2 นี้จะพบในปริมาณต่ำกว่าในน้ำมันตับปลาและเห็ด เนื้อบางชนิดมี 25-hydroxy- cholecalciferol ที่ก่อให้เกิดปฏิกิริยาของวิตามินดี ดังนั้นจึงถือว่าเป็นวิตามินดีด้วยเช่นกัน โดย BS EN 12821:2000 อาจนำมาใช้ในการตรวจวัดวิตามินดีในอาหารได้
• ตามธรรมชาตินั้น วิตามินอีจะประกอบด้วยสาร 8 ชนิดโดยอยู่บน พื้นฐานของ tocopherol และ tocotrienol ปฏิกิริยาของวิตามินที่แตกต่างกันเมื่อเปรียบเทียบกับ α – tocopherol นี้ ถือเป็นโครงสร้างหลัก ดังนั้นวิธีการวิเคราะห์นี้จึงเป็นวิธีหนึ่งที่ตรวจวัดวิตามินที่แตกต่างกันได้ทั้งหมด โดย BS EN 12822:2000 จะเป็นวิธีการที่เหมาะสมในการตรวจวัด tocopherol ในอาหาร ตามข้อมูลของ FAO นั้น α – tocopherol จะเทียบเท่ากับอาหารผสมซึ่งมีรูปแบบตามธรรมชาติของวิตามินอีที่อาจประเมินค่าได้จากผลรวมของจำนวนมิลลิกรัมของ อัลฟ่า– tocopherol, เบต้า – tocopherol คูณด้วย 0.5 แกมม่า– tocopherol คูณด้วย 0.1 เดลต้า– tocopherol คูณด้วย 0.01 และ อัลฟ่า- tocotrienol คูณด้วย 0.3
• “ไนอะซิน” (วิตามิน B3) จะอ้างอิงถึง nicotinamide, กรด nicotinic และอนุพันธ์ที่มีปฏิกิริยาทางชีววิทยาของ nicotinamide
• เนื่องจากกรดโฟลิกที่ได้จากอาหารมีอยู่ร้อยละ 85 แต่โฟเลตในอาหารมีอยู่เพียงประมาณร้อยละ 50 เท่านั้น ทำให้กรดโฟลิกที่ได้จากอาหารจะเป็น 85/50 (เช่น 1.71) เท่า ด้วยเหตุนี้ในการคำนวณกรดโฟลิกที่เทียบเท่ากับอาหารผสมที่มีรูปแบบของกรดโฟลิกที่เป็นธรรมชาติและที่ได้จากการสังเคราะห์ โดยสามารถประเมินค่าได้จากผลรวมของจำนวนไมโครกรัมของโฟเลตในอาหารและกรดโฟลิกที่ได้จากการสังเคราะห์คูณด้วย 1.7 ในหน่วยของ µg DFE
อาหารในบรรจุภัณฑ์หรือหีบห่อภายใต้กฎหมายอาหาร ยา แลเครื่องสำอางของสหรัฐอเมริกา ซึ่งติดฉลากตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2549 ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้
ใช่ กฎหมายระบุว่า - ในกรณีของถั่วประเภท Tree nut ต้องมีการสำแดงระบุประเภทเฉพาะของถั่ว เชอัลมอนด์ พีแคน หรือ วอลนัท - ในกรณีของปลา ต้องมีการสำแดง species เช่น ปลาอินทรี ปลาทูน่า ปลาค็อด - ในกรณีของสัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลังที่มีเปลือก ต้องมีการสำแดง species เช่น ปู ล็อบสเตอร์ กุ้ง
สภาได้กำหนดอาหาร 8 กลุ่ม เป็นอาหารก่อภูมิแพ้ที่สำคัญภูมิแพ้จากอาหารร้อยละ 90 มีสาเหตุมาจากอาหารเหล่านี้ ถึงแม้ว่าจะมีอาหารชนิดอื่นที่อาจมีความอ่อนไหวและก่อภูมิแพ้กับบางบุคคล แต่ในกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคและการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้ พ.ศ.2547 ไม่ได้กำหนดให้ติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้นอกเหนือจากอาหาร 8 กลุ่ม ดังกล่าว
อาหารในบรรจุภัณฑ์หรือหีบห่อที่วางจำหน่ายในสหรัฐอเมริกาภายใต้กฎหมายอาหาร ยา และเครื่องสำอาง ไม่ว่าจะมาจากโรงงานในประเทศหรือนำเข้า ยกเว้น ผลิตภัณฑ์เนื้อและสัตว์ปีกและไข่
ไม่ต้อง
ใช้แทนกันได้
อาหารในบรรจุภัณฑ์หรืออาหารหีบห่อที่มีการใช้ถั่วเหลืองเป็นส่วนประกอบ เช่น ซอสถั่วเหลือง เต้าหู้ ควรใช้คำว่า soybeans เพื่อระบุส่วนประกอบอย่างเหมาะสม เช่น soy sauce (water,wheat,soybeans,salt)
ไม่ใช่ ถ้ามีการใช้คำว่า contains ในฉลาก จะต้องระบุชื่ออาหารก่อภูมิแพ้ทั้งหมดที่มีในส่วนประกอบ
กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคและการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้ พ.ศ.2547 ไม่ได้บังคับให้มีการติดฉลากระบุการติดฉลากแนะนำความเป็นไปได้ของการปนเปื้อนอาหารก่อภูมิแพ้ ซึ่งมักจะเป็นที่พอใจของผู้บริโภค USFDA แนะนำว่าสถานประกอบการจะต้องเน้นระบบ cGMPs (current Good Manufacturing Practices) ไม่สามารถจะใช้คำว่า may contain [ชื่อ allergen] ทดแทนการใช้ระบบ cGMPs และการติดฉลากแนะนำ เช่น may contain [ชื่อ allergen] นี้ผู้ประกอบการสามารถดำเนินการได้แต่ต้องเป็นไปตามข้อเท็จจริงและไม่สร้างความเข้าใจผิดแก่ผู้บริโภค
USFDA ไม่มีการกำหนดระดับที่ผ่อนปรนหรือระดับที่ยอมให้มีอาหารก่อภูมิแพ้ได้โดยไม่ต้องติดฉลาก อย่างไรก็ตาม ในบางกรณี USFDA จะต้องพิจารณาระดับที่จะผ่อนปรนหรือระดับที่ยอมรับให้มีอาหารก่อภูมิแพ้ได้โดยไม่ต้องติดฉลากในกรณีที่มีการอุทธรณ์หรือข้อเสนอให้พิจารณาส่วนประกอบ ingredints ที่จะขอยกเว้นจากการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้นี้
กฎหมายฉบับนี้ มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2549 ทั้งนี้สืบเนื่องจากมีประชากรประมาณ 2 % ของผู้ใหญ่และ 5 % ของเด็กในประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นภูมิแพ้อาหารบางชนิด ซึ่งในแต่ละปีมีผู้ป่วยเข้ารับการรักษาประมาณ 30,000 คน เสียชีวิตปีละประมาณ 150 คน ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษา แต่ป้องกันได้โดยหลีกเลี่ยงอาหารที่ตนเองมีภูมิแพ้ชนิดนั้นๆ
กลุ่มอาหารที่เป็นต้นเหตุของการก่อภูมิแพ้อาหาร 90 % ที่สำคัญ 8 กลุ่ม ได้แก่ นม ไข่ สัตว์น้ำ สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีเปลือก เช่น กุ้ง กั้ง ปู ถั่วประเภท tree nuts เช่น ถั่วลิสง แป้งข้าวสาลี พีแคนนัท หรือวอลนัท ถั่วอัลมอนด์และถั่วเหลือง
Fish and shellfish , Fish and crustacean shellfish ภายใต้ Food allergen and COOL ครอบคลุมถึงสัตว์น้ำจืดและน้ำเค็ม
ระเบียบของสหรัฐฯระบุไว้ว่าให้ใช้ contain ชื่อ food allergen ตามด้วยชื่อทางการค้า(ชื่อสามัญ) แต่ถ้าชื่อfood allergen กับชื่อสามัญเหมือนกัน จึงค่อยระบุ species สำหรับ fish and crustacean shellfish (ซึ่ง species จะเป็นชื่อลาตินเป็นส่วนใหญ่) และชนิดเฉพาะของ tree nut ว่าเป็น almond,pea can,walnut - การติดฉลากไม่ได้ใช้ฉลากระบุคำว่า food alergen ตรงๆ แต่ต้องสำแดงชื่อสินค้าที่เป็นอาหารก่อภูมิแพ้ให้ผู้บริโภครู้
ไข่เป็นรายการอาหารก่อภูมิแพ้ทั้งของสหรัฐฯ และสหภาพยุโรป ดังนั้นต้องติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้หากส่งออกไปประเทศทั้งสอง
ครีมเทียมถ้าไม่มีส่วนประกอบของ milk ไม่ถือเป็น food allergen
ต้องติดฉลาก food allergen เช่น ระบุว่า contain wheat bread เป็นต้น (สหรัฐฯ สหภาพยุโรป ออสเตรเลีย)
ควรระบุข้อความตามที่ระเบียบ Food Allergen เพิ่มเติม เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมาย แต่ละฉบับ
ในกรณีที่สินค้านำเข้าไม่ปฏิบัติตามจะถูกกักกันเนื่องจาก Misbranding due to undeclared Allergen
ไม่มี เนื่องจากถือว่าจำนวนของโปรตีนก่อภูมิแพ้ถึงแม้จจะเป็นจำนวนน้อยก็สามารถที่จะก่อให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ในผู้บริโภคได้
ในปัจจุบันไม่มีข้อตกลงระหว่างประเทศใดๆที่กำหนดเรื่องการใช้ข้อความคำเตือนเรื่องอาหารก่อภูมิแพ้ในฉลากอาหาร ในทางการค้าเรามีแนวโน้มที่จะยอมรับการใช้ข้อความเตือนแต่ต้องระบุชนิดสารก่อภูมิแพ้เฉพาะ ไม่ใช่คำเตือนกว้างๆ ข้อความควรจะปรากฎในตอนท้ายหรือในระหว่างรายชื่อส่วนประกอบ ถ้าไม่มีการใช้สารก่อภูมิแพ้นั้นในส่วนประกอบอาหารแต่มีการผลิตในสายการผลิตที่ร่วมกับการผลิตที่มีการใช้ผลิตภณฑ์ที่มีสารก่อภูมิแพ้หรือในโรงงานเดียวกับอาหารก่อภูมิแพ้ คำกล่าวเตือนควรจะเป็นดังนี้ "May contain traces of (NAME OF ALLERGEN)" ; "Contains traces of (NAME OF ALLERGEN)" ; or "Produced in a factory where (NAME OF ALLERGEN)is also handled" อย่างไรก็ตาม การใช้ข้อความเตือนนี้ไม่สามารถจะเน้นมากเกินไปและต้องไม่ใช้เป็นหนทางในการหลีกเลี่ยงความรับผิดชอบในการป้องกันไว้ก่อนอย่างสมเหตุสมผลในการป้องกันการปนเปื้อนข้าม
ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวไม่ได้รับการยกเว้นออกจากระเบียบการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้ ถ้าน้ำมันถั่วลิสงบริษัทเป็นผลิตภัณฑ์เดี่ยวและชื่อผลิตภัณฑ์ก็ได้มีการระบุชัดเจนว่าถั่วลิสงแล้วถือว่า สอดคล้องกับระเบียบนี้แล้ว อย่างไรก็ตาม หากน้ำมันถั่วลิสงมีส่วนประกอบมากกว่า 1 ชนิด นอกเหนือจากน้ำมันถั่วลิสงแล้ว การระบุชื่ออาหารก่อภูมิแพ้ต้องเป็นไปตามระเบียบ
ถึงแม้ประเทศเหล่านี้จะไม่มีระบบการจัดการเรื่องอาหารก่อภูมิแพ้ แต่โรงงานควรจะมีความรู้เรื่องสารก่อภูมิแพ้เมื่อมีการค้าขายกับต่างประเทศ
การมีระดับ detection limit ที่ต่ำโดยเทคโนโลยีที่ดีที่สุดจะนำมาใช้ในการตรวจสอบตัวอย่างอาหารการอ้างอิงขณะนี้ใช้จากที่มีใน test kit เชิงพาณิชย์
เนื่องจากสารก่อภูมิแพ้แม้เพียงเล็กน้อยก็ทำให้เกิดอาหารภูมิแพ้แก่ผู้แพ้อาหารชนิดนั้นๆได้ ดังนั้น Processing aids ทุกชนิดที่มีสารก่อภูมิแพ้จึงต้องระบุไว้ในรายชื่อส่วนประกอบอาหารและไม่ได้รับการยกเว้นใดๆจากการติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้
การตรวจพบโดย ELISA ปัจจุบันอยู่ที่ระดับ ppm. ยังไม่มีการตรวจพบในระดับ ppb.
เป็นความรับผิดชอบของพ่อค้าหรือผู้นำเข้าในการรับข้อมูลที่เกี่ยวข้องจากโรงงาน/ผู้ประกอบการเกี่ยวกับสารก่อภูมิแพ้และวัตถุเจือปนอาหารที่มีอยู่ในอาหาร
ตามกฎหมายของฮ่องกง กำหนดไว้ว่า เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์มากกว่า 1.2 % แต่น้อยกว่า 10 % จะได้รับการยกเว้นไม่ต้องติดฉลากส่วนประกอบ ดังนั้น จึงไม่ต้องติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้ แต่หากรายชื่อส่วนประกอบเมื่อใด ก็จะต้องติดฉลากอาหารก่อภูมิแพ้เมื่อนั้น